شیراز گردی در نوروز
خبر پارسی – فرزاد صدری – شیراز شهر تاریخ است.شهر خاطرات.شهر عشق و شعر و شور و فرهنگ.شهر گنبدهای فیروزه ای.شهر کوچه باغ ها و گل های اطلسی.شیراز شهر عطر شب بوهاست…
تعطیلات نوروز، شیراز از همیشه شلوغ تر است و بسیاری از دیدنی هایش دیده نمی شوند!در چشم مسافران شیراز شاید حافظیه و سعدیه و دروازه قرآن و باغ ارم است!در این گزارش می خواهیم شیراز را از چشم شهروندانش ببینیم و از آنها سئوال می کنیم میهمانان نوروزی خود را کجا می برند و چرا؟
در تاکسی نشسته ام.شهر شلوغ است و تاکسی مجوز خطوط ویژه را دارد، پس این روزها وسیله مطمئن تری برای رفت و آمد است.مردی میانسال بغل دسته من نشسته است و گذر عمر را در آئینه آقای راننده جستجو می کند و با لهجه شیرین شیرازی شعری از حافظ می خواند: سیلاب گرفت گرد ویرانه ی عمر/وآغاز پری نهاد پیمانه ی عمر/بیدار شو ای خواجو که خوش خوش بکشد/حمال زمانه رخت از خانه عمر…..
به او لبخندی می زنم و می گویم:هنوز ویران نشدی مرد! می خندد و پاسخ می دهد:صدای پای هر نوروز صدای پای ویرانی عمر است رفیق! به او می گویم از شادی های نوروز بگو تصور کن چند روز دیگر میهمان نوروزی داری او را به کجا می بری؟به کدام نقطه از شیراز؟می گوید: با توجه به فرصت محدودشان واقعا نمی دانم.شیراز جای دیدنی بسیار دارد اما این بار قصد دارم میهمانانم را به جاهایی ببرم که کمتر دیده شده مثل آرامگاه شاه شجاع تو هفت تن.همونجا می برمشون چهل مقام و موزه سنگ .برای عکس یادگاری هم منظره های خوبی داره.
آرامگاه شاه شجاع
راننده تاکسی هم در بحث ما مشارکت می کند و می گوید: بهترین تفریح برای مسافران نوروزی کوچه باغ های قصر دشت است.بخصوص اگه بارون هم بیاد جون می ده برای عکس.فکر نمی کنم هیچ شهری تو ایران مثل شیراز کوچه باغی به این سبک و سیاق داشته باشه حیف که اغلب اونا نابود شد تف بر ساختمون سازی و تجارت که همه خاطراتمون رو گرفت!
موزه سنگ
مرد میانسال می گوید: آقا یه شیراز هست و یه هفت خوان!میهمانام رو بعد از اینکه بردم خواجوی کرمانی تا همه شیراز رو تو شب از اون بالا نگاه کنند می برم هفت خوان آی حال می ده!همه با هم می خندیم و من می گویم شیرازی جماعت از شکمش نمی تونه بگذره!دوباره همه می خندیم و راننده تاکسی می گوید: این رو خوب اومدی اصلا تفریح بدون شکم مثل اینترنت بدون تلگرامه!آقا ببرشون عمارت باغ شاپوری تو خیابون انوری. هم دیدنی و تاریخیه هم غذاهای خوب و خوشمزه ای داره…بحث بر سر خوراکی و خوردنی ها بالا می گیرد که از آنها خداحافظ می کنم.
آرامگاه شاپوری
در کنار بارگاه ملکوتی حضرت شاهچراغ (ع) هستم .بسیاری از زائرین آنجا شهروندان شیرازی هستند.با چند نفر از این شهروندان گفت و گو می کنم.
معصومه زنی شصت ساله است و خودش می گوید در چند دهه اخیر همیشه ایام نوروز را در شیراز مانده و میهمانداری کرده است.معصومه ادامه می دهد:همیشه اولین جایی که میهمانانم را می آورم شاهچراغ است.انگار تا زیارت شاهچراغ نیاییم نمی شود به جاهای دیگر شیراز رفت.هم روز اول و هم روز آخر همراه با میهمانانم به شاهچراغ می آئیم و از آنها فرصت و رخصت می خواهیم.گاهی هم اول می رویم زیارت آقا سید علاءالدین حسین بخصوص وقتی میهمانانم حاجتی داشته باشند به آنجا می رویم و از آقا سید علاءالدین حسین می خواهیم نزد خدا شفاعت کند شاید حاجت گرفتیم.
حرم مطهر شاهچراغ (ع)
از معصومه خانم می پرسم:فقط اماکن مذهبی می روید؟ پاسخ می دهد نه جاهای دیگر هم می رویم حتی خارج از شهر.مثلا بهشت گمشده.دریاچه مهارلو و اطراف شیراز. تو شهر هم باغ ارم را حتما می رویم چون همه طبیعت آنجا را دوست دارند.تقریبا هر شب بلوار چمران هم می رویم .بلوار چمران یا خواجو.ایام نوروز را نمی توان اینجور جاها نرفت و کاهو ترشی شیرازی نخورد!
آن طرف تر خانم جوانی رو به حرم سلام می دهد.صبر می کنم تا سلامش تمام شود.خودم را معرفی می کنم و از او می پرسم میهمانان نوروزی اش را به کجای شیراز می برد؟ کمی فکر می کند و می گوید:خب همین شاهچراغ و آستونه و حافظ و سعدی و اینجور جاها. از اوپرسیدم:میهمانان شما از حافظ و سعدی خسته نمی شوند؟می گوید ما که عمری است در شیراز زندگی می کنیم از حافظ و سعدی خسته نمی شویم حالا میهمان ها که معمولا سالی یک بار می آیند اما حرف شما هم درست است اینجور نیست که فقط حافظ و سعدی برویم در همین نزدیکی چند جای دیدنی است که آنجا هم می رویم.مثل نارنجستان قوام که از بهترین مکان های دیدنی شیراز برای عکاسی است و یا خانه زینت الملک که هم حیاطی دیدنی دارد و هم موزه ای بسیار زیبا اما حیف که اجازه نمی دهند در موزه عکس بگیریم.پارسال میهمانانم را بردم موزه آنجا و اجازه عکاسی را به ما ندادند.علی رغم اینکه میهمانان من خیلی از موزه لذت بردند اما خیلی هم افسوس خوردند که چرا نمی توانند عکس بگیرند؟
از او خداحافظی می کنم و این بار از یک زائر مرد سئوال می کنم.او که خود را حبیب معرفی می کند می گوید:خیلی از مسافران نوروزی برای ادای نذر هم که شده به شاهچراغ می آیند و میهمانان من هم جدا از آنها نیستند.شاهچراغ از اولین جاهایی است که میمهانان من به آنجا می روند.اما شیراز جای دیدنی زیاد دارد و سه چهار روزی که میهمان داریم تقریبا بدون استراحت مشغول شیراز گردی می شویم.مسجد نصیر الملک و مسجد وکیل به دلیل رنگ آمیزی و معماریش همواره مورد توجه میهمانان من قرار می گیرد و وقتی به شاهچراغ می آئیم معمولا به این مکان ها و یا نارنجستان قوام هم سر می زنیم.از دیگر جاهایی که در ایام نوروز دیدن می کنیم روستای چهل چشمه در نزدیکی خانه زنیان و به طرف دشت ارژن است که بسیار روستای زیبایی است.گاهی یک روز کامل به سپیدان می رویم و اگر برفی هم باقی مانده باشد برف بازی می کنیم.
به پارک خلدبرین می روم و با چند جوان شیرازی به گفت و گو می نشینم.میثم می گوید:معمولا ایام نوروز پسر خاله های من از اصفهان به شیراز می آیند و گاهی هم ما به اصفهان می رویم.امسال هم قول داده اند که چند روزی به شیراز بیایند و ما هم چند روزی به اصفهان برویم.برای امسال یکی از جاهایی که می خواهم آنها را ببرم پارک بزرگ صدراست.متاسفانه شیراز پارک خوب و بزرگ ندارد و پارک صدرا از این نظر برای تفریح بسیار مناسب است.
میثم ادامه می دهد:اصلا نمی شود برای شما در شیراز میهمان بیاید و او را به باغ عفیف آباد و یا باغ ارم نبری ارم که اسمش داد می زنه بهشت است برای خودش!
مازیار به حرق ما می پرد و می گوید:نمی دانم چرا کسی از بازار وکیل و آن همه دیدنی هایش نمی گوید!میثم می گوید من که هنوز حرفم تمام نشده بود!مازیار می خندد و ادامه می دهد: باغ و پارک رو گرفتی سفت و سخت! انگار شیراز فقط گل و بلبل است بابا کمی هم از صنایع دستیش بگو!
مازیار رو به من می کند و می گوید:آقا من میهمانهایم را به بازار وکیل می برم به راسته شمشیرها و چار سوق آنجا تا دلت بخواد ظروف مسی و گبه و و پارچه های رنگارنگ و صنایع دستی می بینی تازه سرای مشیر که اوج هنر خاتم کاری را می توانی ببینی هرچند این روزا خاتم چین و اصفهان را به جای خاتم شیراز قالب می کنند اما قروشگاه های وابسته به سازمان میراث فرهنگی خاتمی که می فروشند اصل شیراز است.قط هم خاتم نیست منبت کاری و معرق کاری و دیگر هنرهای دستس هم هست.میهمانی که به شیراز میاد رو باید اینجور جاها برد همش که شکم نیست!هرچند حسن بازار وکیل این است که شما فالوده اصل شیرازی هم آنجا پیدا می کنید و یه سر هم به حمام وکیل می زنید و اگر هم اهل شکم یاشید کباب شرزه بغل دست حمام وکیل حرف ندارد از اون طرف هم با میهمانهایم می رویم مسجد وکیل و مسجد نصیرالملک با آن بازی رنگ و نور زیبایش . تازه هنوز ارگ کریمخانی مونده پشت ارگ هم بستنی عالی می دی به مسافران نوروزیت و با خرید ترشی شیرازی کلی خوش به حالشون می کنی.باز هم بگم آقای خبرنگار؟!می خندد و می گویم: عالی بود پسر کاشکی اون یکی دوستتون هم که ساکت نشسته حرف می زد.
بازار وکیل
رو به دوستش می کند و می گوید:رضا تو هم یه چی بگو خو. رضا می گوید من مثل مازیار کوچه پس گوچه های شیراز را بلد نیستم اما میهمان هایم را به مجتمع خلیج فارس در ورودی صدرا می برم به هر حال اونجا همه چی برای خرید پیدا می شه و از اون طرف هم می شه بری تو سفره خونه های سنتی شیراز یه حالی به میهمونات بدی . من ترجیح می دم میهمان هایم را به خرید ببرم اغلب آنها از خرید استقبال می کنند و اینجوری به اقتصاد شهر هم کمک کردم. مجتمع زیتون و ستاره فارس تو عفیف آباد هم برای مسافران نوروزی دیدنی است.
سرای مشیر
مازیار غر می زند و می گوید: من با خرید و تفریح شکمی مخالف نیستم ولی سر خیرمون مدعی هستیم شیراز تاریخ و فرهنگ دارد.
از آنها خداحافظی می کنم ترجیح می دهم از دوست عکاسم که دبیر کمیسیون گردشگری و زیارت شورای شهر شیراز است نظر خواهی کنم.رضا عسکری که گاهی هم دستی بر قلم دارد می گوید:حتا اگر میهمانان نوروزی همه تعطیلات را در شیراز بمانند باز هم فرصت نمی کنند همه دیدنی هایش را سرک بکشند. بافت تاریخی شیراز به تنهایی ۷ روز وقت شما را می گیرد.مساجد تاریخی مثل نصیر الملک که بهترین مسجد ایران از نظر کاشی کاری است حتاهافینگتون پست دریکی از گزارش‌های تصویری خود باستایش تمام به تکریم آن پرداخته است.
رضا ادامه می دهد:مسجد نصیرالملک به سبب رنگ صورتی به کار رفته در آن به مسجد صورتی هم معروف است.مسجد وکیل و مسجد نو و مسجد جامع عتیق و مسجد مشیر الملک که شاهکار معماری اسلامی است به همراه صحن مقدس شاهچراغ و سید علاء الدین حسین ،همچنین وجود خانه های تاریخی که در راس آنها خانه زینت الملک قرار دارد به همراه موزه های پارس و نارنجستان قوام و ارگ کریمخانی همه و همه فرصت بسیار خوبی است تا ما به عنوان یک شهروند شیرازی شهر خودمان را خوب تبلیغ کنیم.
مسجد نصیرالملک
سعدی و حافظ را همه می روند اما شاید کمتر کسی مزار شهدای گمنام را در گهواره دید برود مکانی بسیار دیدنی که بازدید از آنجا هم احترام به شهداست هم دیدن شیراز از آن بالا حالت را جا می آورد.همه این ها برای مسافران نوروزی دیدنی است و ای کاش در این فرصت چند روزه کمپینی از خبرنگاران و عکاسان شکل می گرفت تا شیراز را در ایام نوروز بهتر و بیشتر به مسافران نوروزی نشان می دادند.شورای شهر هم اگر از این کمپین حمایت می کرد مسافران نوروزی می توانستند کوچه پس کوچه های شیراز را ببینند و عکاسان هم با قیمت بسیار مناسب از آنها عکس یادگاری می گرفتند.تصور کنید مسافر نوروزی از موزه سنگ و یا تکیه هفت تنان و بقعه چهل تن و بافت تاریخی شیراز را به درستی ببیند و بشناسد چقدر در معرفی شیراز موثر بود؟به نظر می رسد همه دغدغه برنامه ریزان شهری و مدیران میراث فرهنگی و گردشگری بازدید از آرامگاه حافظ و یا سعدی و در نهایت تخت جمشید است.مکان هایی که به اندازه کافی معرف حضور مسافران نوروزی هست در صورتی که شیراز ریشه در تاریخ دارد و تاریخ شیراز فقط حافظ و سعدی نیست. شیراز فقط باغ ارم و دلگشا و عمارت کلاه فرنگی و باغ عفیف آباد نیست هرچند عمارت کلاه فرنگی هم مظلوم واقع شده و آنگونه که باید به مسافران نوروزی معرفی نمی شود.
این عکاس با ذوق شیرازی در پایان می گوید: اگر ایرادی ندارد در گزارشت از دو فرصت خوب گردشگری شیراز هم یاد کن.یکی هتل چمران و دیگری هتل شیراز که در این وانفسای وضعیتی که هتل ها دارند برای شیراز آبرو داری می کنند.نوروز فرصت بسیار خوبی است که فارغ از همه حب و بغض ها شیراز و همه داشته هایش را به درستی معرفی کنیم.
بنویس من ایام نوروز مسافرانم نوروزی را به عمق تاریخ می برم و بر خلاف نظر استاندار محترم مسافران نوروزی را به محله سنگ سیاه هم می برم.مسجد مشیرالملک با آن معماری مثال زدنی و طاق نماهای زیبای شبستانش را مگر می شود به کسی نشان نداد؟یا چرا نباید آرامگاه دانشمند بزرگ عمروبن عثمان همان سیبویه معروف را به میهمانانم نشان دهم؟امامزاده بی‌بی دختران، مسجد ایلخانی، حمام ایلخانی، مسجد مشیر، حسینیه مشیر، بازارچه ارامنه، کلیسای ارامنه، حسینیه کردها، خانه فروغ‌الملک، خانه سعادت، خانه ضیائیان، خانه عبدالهی ها، شیخ جرجانی ،بازارچه حاج زینل و بقعه سید تاج‌الدین غریب همه و همه در این محله و حوالی آن قرار دارد به جای اینکه مردم را از دیدن تاریخ محروم کنیم تصمیم تاریخی بگیریم!تصمیم تاریخی رسیدگی به شناسنامه شیراز است آیا با این همه اثر تردید دارید که سنگ سیاه شناسنامه شیراز است؟!
منتشر شده در روزنامه افسانه
مسجد مشیرالملک
