سیاست ورزی در بستر رویاها
پیمان بهادری –
میان برگهای تاریخ گشتن و در کوچه پس کوچه های گذشته قدم زدن ،شاید در حوزه ، باستان شناسی ، زمین شناسی ،تاریخ و جغرافیا به رخ کشیدن هنر ودانش پژوهشگر آن عرصه باشد، اما سیاست و سیاست خارجی حکایت دیگری دارد .کنشگر عرصه سیاسی اگر چه نگاهش به گذشته است، اما چشمانش روبه روی امروز است . سیاست عرصه زیاد سخن گفتن و درشت گویی نیست، میدان عمل است.نمایش کشتی کج نیست، شطرنج است . بازیگر نباشی بازنده ای. فرصت ها پیش می آید اما فرصت طلبی ،بازیگر برنده می خواهد . تجربه ، شناخت طرف مقابل ،آشنایی با تواناییها و نقاط ضعف و قدرت خود را می طلبد . باید مقصد و مبدا را بشناسی . پیش از هر تصمیم و ارایه یا پذیرش هر پیشنهاد باید تحلیل و هزینه فایده کنی . در روزگاری که کم تجربه هایی مانند « کیم جونگ اون» رهبر جوان و خام کره شمالی توی دوربین های دو چشم روسی از پشت سنگرهای مرزی تاسیسات پیشرفته کره جنوبی را با لبخند می نگرد ، آمریکا را به حمله نظامی تهدید می کند و در ذهن کوچکش زیرو رو کردن معادلات دنیا را وقت خواب روی تختش خواب می بیند .سیاست ورزان کره جنوبی وقت بیداری « الگو های توسعه » را در ذهن مرور می کنند ،بازار خودرو و لوازم خانگی اروپا و آمریکا را نشانه می گیرند و آمریکاییها را وادار می کنند که از هر ۱۰ تلویزیون ۴ مارک ال جی و سامسونگ را به خانه ببرند. و به جای فورد پشت خودروهای هیوندا، کیا موتورز، جنرال موتورز ، رنو سامسونگ و سانگ‌یونگ موتورز بنشینند.
این مقدمه را گفتم چون کویت به تازگی ۱٫۰۷ میلیارد دلار دیگر بابت بخشی از خسارت ناشی از حمله نظامی عراق به کشورش را دریافت کرد .کمیته غرامت سازمان ملل متحد خسارت ناشی از حمله نظامی عراق به کویت در سال ۱۹۹۰ را چیزی حدود ۴/۵۲ میلیارد دلار برآورد کرده است که با این دریافت کویت رقمی حدود ۳/۴۲ میلیارد دلار از خسارت تعیین شده را دریافت کرده است .
بر اساس برآوردها درآمد فروش ۵ درصد از نفت عراق بابت جنگی چند روزه و خسارت به تاسیسات نفتی و قطع درآمدهای نفتی باید به کویت تعلق گیرد. این را سیاست مداران کویتی با حمایت پشتیبانان غربی خود به سرانجام رسانده اند مجلس عراق هم راهی جز پذیرش نداشته و پرداختها صورت می گیرد.
همین کشور عراق ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ و پیش از حمله به کویت لشکرش را برای حمله به ایران بسیج کرد ، جنگی که ۸ سال ،تمام انرژی و توان نیروی انسانی ، اقتصادی، سیاسی و دیپلماسی ایران را در گیر خود کرد.
جنگ تحمیلی ۲۲۱ هزار نفر از جوانان این کشور را شهید کرد، ۱۰ هزار نفر از اینها شهیدان شیمیایی هستند . ۴۲ هزار نفر سالها در زندانهای عراق اسیر بودند. ۵۵۴ هزار جانباز ثبت شده در راه کشور جانفشانی کردند که از این رقم ۴۵ درصد آن بالای ۲۵ درصد جانبازی دارند. این تازه آمارهای رسمی کشور است .
سردار محمد باقر نیکخواه فرمانده پدافند شیمیایی دوران جنگ می گوید:« هنوز بسیاری از قربانیان جنگ هیچ اقدامی برای ثبت نام خود نکرده اند» از این تعداد ۲۵۰ هزار نفر تحت تاثیر گازهای شیمیایی بوده اند . آماری که برخی آن را تا ۸۰۰ هزار نفر برآورد می کنند . اینها مردمی هستند که کنار ما زندگی می کردند یا می کنند با خانواده و بچه هایی که با این درد خو گرفته اند . آنها که نام خود را جز لیست ثبت نکرده اند به احتمال زیاد هیچ وقت دیگر نیز اقدامی برای معرفی خود نخواهند کرد .
مشایی دانشجوی حقوق بین الملل دانشگاه پیام نور است و این روزها در اندیشه دریافت بورسیه دکتری و تاسیس دانشگاه در تهران است .نزدیکی و تاثیر اندیشه های او بر احمدی نژاد نیاز به تحلیل آنچنانی ندارد . بسیاری از رفتارها و تصمیمات دولت مرکز فرماندهی واحدی دارد با آدمهای محدود و تصمیمات خاص خودشان .
دولت احمدی نژاد و یارانش آمال و آرزوهایشان را بر جای آمارها و آوردهایشان می گذارند.جاده سازی و اشتغال جوانان بی کار و تولید گندم ،مرغ، نان و میوه ارزان برای مردم را جز کارهای پیش پا افتاده وکوچک می دانند ، کار بزرگ یعنی ۱۱۵ سفر خارجی طی ۸ سال ریاست جمهوری، ۹ بار سفر به نیویورک ، یعنی مدیریت جهانی . افق دیدشان جنگ عراق برعلیه ایران را نمی بیند رویاهای بزرگتری را در سر می پروراند، کار نشدی که غیر ممکن تر باشد و از عهده هیچ دولتی بر نیامده باشد . «خاویر پرز دکوئه یار» دبیر کل وقت سازمان ملل در بیانیه ای رسمی عراق را آغاز گر جنگ می خواند جنگی که براساس برآوردها ۱۰۰۰ میلیارد دلار خسارت به کشور تحمیل کرد.
خسارت جنگ عراق به چشم دولت احمدی نژاد نمی آید عراق همین نزدیکی است همسایه ایران اما با مدیریت جهانی فرسنگها فاصله دارد . هم زمان« عالیه نصیف» از نمایندگان فهرست عراق آزاد در نطق خود اعلام می کند باید از ایران بابت ادامه جنگ از سال ۱۳۶۱ به بعد غرامت گرفت .جلال طالبانی نیز خواستار بخشش کل غرامت جنگ عراق برعلیه ایران می شود.
احمدی نژاد در کپنهاک دانمارک برای اولین بار بحث غرامت بابت خسارت به ایران در جنگ جهانی دوم را مطرح می کند . آمریکا ، انگلیس و شوروی( متحد این روزهای نزدیک خود) را خطاب قرار می دهد . گروهی را مسئول برآورد خسارت جنگ جهانی دوم می کند ،چگونگی برآورد آمار آن را هم خودشان می دانند و بلدند آمار بدهند .چندین همایش با عنوانهای «ایران در اشغال» « ایران پل پیروزی » و با هزینه های سنگین برگزار می کنند مقاله ها کتاب می شود . به قول مشایی « سند افتخار دیگری در تاریخ ملت ایران ثبت می شود».
رویاها از جنگ جهانی دوم فراتر می رود و جنگ جهانی اول هم در بر می گیرد. احمدی نژاد وعده می دهد « خسارت جنگ جهانی دوم را تا آخرین ریال می گیریم » .
کسی جز خانواده های جانبازان شیمیایی نمی داند آنها این روزها با داروهای گران چه می کنند ،درمانشان را سر وقت انجام می دهند یا مانند برخی بیماران آن را متوقف کرده اند چون بیمارستانها هم تا آخرین ریال پولشان را می گیرند .
تفاوت سیاست مداران و سیاست نداران در درک تفاوت آرزوها و واقعیت هاست . سیاستمداران آرزوهایشان را در سر دارند، اما بر زبان نمی آورند روی ابرها قدم نمی گذارند، پاهایشان روی زمین است. سیاستمداران در بیان برنامه ها و خواسته ها اهم فی الاهم را می دانند و اول بسم الله،پا روی پله آخر نمی گذارند . سیاستمداران متخصص اقتصاد و ریاضی نیستند اما هر دو را می دانند و نزدیکی یا دوری زمانی ۳۰ شهریور ۱۳۵۹ را با ۳ شهریور ۱۳۲۰ تشخیص می دهند. همیشه ۱۰۰ را نمی گیرند که به صفر برسند ، گاهی هم روی ۱۰ می بندند، راضی می شوند و برنده از روی میز بلند می شوند .محدودیت های قدرت خود را می سنجند و بر اساس تحلیل آن گام بر می دارند . سیاستمداران مدام سفر نمی روند چه داخلی چه خارجی به قول نیکسون از هر ۱۰ دعوت شاید یکی را بروند . سیاستمداران با تجربه، با تصمیم هایشان هزینه های مردمانشان را می کاهند نه این که با شعارهایشان بر آنها هزینه تحمیل کنند.
