خبر پارسی – تلاش‌های دولت اوباما برای از سرگیری رابطه با کوبا بعد از ۵۷ سال، نشان می‌دهد که دموکرات‌های حاکم بر آمریکا می‌خواهند به پرونده‌های مهم سیاست خارجی‌شان سروسامان بدهند. این پیش‌زمینه می‌تواند با رفتار مناسب آمریکایی‌ها در عدم زیاده‌خواهی در مذاکرات هسته‌ای و لغو واقعی تحریم‌ها، تقویت شود و نهایتاً به بهبود روابط به تهران بینجامد.
به گزارش ایسنا، عصر ایران در یادداشتی آورده است: مقام معظم رهبری در سخنان اخیر خود که از راهبردی‌ترین سخنان ایشان به شمار می‌رود، نکاتی را درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ مطرح کردند و از جمله درباره ادامه مذاکرات با آمریکا، نکته مهمی را بیان داشتند که در واقع، اعلام سیاست رسمی نظام در قبال آمریکاست؛ بخوانید:
«مذاکرات درخصوص موضوع هسته‌ای یک تجربه است. اگر طرف مقابل از کج‌تابی‌های خود دست بردارد، این تجربه را می‌توان در مسائل دیگر ادامه داد اما اگر طرف مقابل به کج‌تابی‌های خود ادامه دهد، تجربه قبلی ما در بی‌اعتمادی به آمریکا تقویت خواهد شد.»
این جمله یادآور سخنی است که ایشان پیش از این در ۱۳ دی ۸۶ بیان داشته بودند: «آن روزی که رابطه با آمریکا مفید باشد، اول کسی که بگوید رابطه را ایجاد بکنند، خود بنده هستم.»
از کنار هم قرار دادن این دو سخن می‌توان گفت که اینک توپ در زمین آمریکاست که باید حسن نیت نشان دهد تا جمهوری اسلامی ایران به این نتیجه برسد که رابطه با آمریکا مفید است.
البته در این که هر رابطه سیاسی، ذاتاً مفید است، تردیدی نیست ولی وقتی حدیث قریب به چهار دهه جدایی در میان باشد و پرونده‌ای حجیم از بی‌اعتمادی‌ها، اثبات حسن نیت، امری اجتناب‌ناپذیر است.
رهبر معظم انقلاب پیش از این تصریح داشته‌اند و اکنون نیز بر همان موضع هستند که مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا، صرفاً ناظر بر پرونده هسته‌ای است و دیپلمات‌های ایرانی، مأذون به ورود در حوزه‌های دیگر نیستند. با این حال، این برای اولین بار در مذاکرات است که ایشان، صحبت از “مسائل دیگر” می‌کنند و با اشاره به تجربه مذاکرات اخیر، شرط قابل اندازه‌گیری و بسیار واضحی را مطرح می‌کنند: “دست برداشتن از کج‌تابی”.
البته دست برداشتن از کج‌تابی، یک عنوان کلی و طبیعتاً غیرقابل اندازه‌گیری است اما با توجه به مذاکرات اخیر هسته‌ای، می‌توان رفتار آمریکا در طول مذاکرات و پایبندی آنها به توافق احتمالی را به طور کاملاً دقیقی سنجید و بر اساس آن تصمیم‌گیری کرد. لذا آمریکایی‌ها این فرصت را در اختیار دارند که عملکردی قابل قبول از خود در این پرونده به نمایش بگذارند تا مذاکرات ایران و آمریکا بتواند از پرونده هسته‌ای فراتر رفته، به روابط دو جانبه تسری یابد.
آمریکایی‌ها، در مذاکرات هسته‌ای اخیر، دو نوع رفتار متفاوت از خود بروز داده‌اند: از یک سو، اراده سیاسی قابل تحسینی برای توافق هسته‌ای با ایران از خود نشان داده‌اند و از دیگر سو، رفتارهای ناامید‌کننده‌ای را بروز می‌دهند مانند انتشار فکت شیت نادرست در خصوص بیانیه سوئیس که حاوی زیاده‌خواهی‌های عدیده بود.
برخی اظهارنظرهای مقامات آمریکایی در خصوص زمان‌بر بون لغو تحریم‌ها، حتی بعد از توافق جامع هسته‌ای نیز، دورنمای مناسبی از مناسبات طرفین، ترسیم نمی‌کند. همچنین تلاش آمریکایی‌ها برای سوءاستفاده از مذاکرات هسته‌ای با هدف کشاندن دامنه بازرسی‌ها به اماکن نظامی ایران، چیزی نیست که نشان‌دهنده حسن نیت واشنگتن باشد.
البته هنوز زمان باقی است، مذاکرات هسته‌ای در جریان است و ایران نیز زیاده‌طلبی نمی‌کند و تنها خواستار حقوق هسته‌ای بر مبنای مقررات بین‌المللی و نیز لغو یک‌جای تحریم‌هاست؛ حتی حاضر شده است پروتکل الحاقی را قبل از تصویب مجلس به صورت داوطلبانه اجرا کند. بنابراین، مذاکرات هسته‌ای فرصت مناسبی برای آمریکاست که تصویری معقول و غیر زورگو از خود به نمایش بگذارد.
ایرانی‌ها به دقت این مذاکرات را زیر نظر دارند و از جمله، کارشکنی‌های فرانسه در این مذاکرات و حتی غیبت وزرای خارجه چین و روسیه در پایان مذاکرات لوزان را به خاطر می‌سپارند و بر مبنای آن، قضاوت و رفتار می‌کنند.
آمریکا می‌تواند با عدول از کج‌تابی و رفتارهای دوگانه در مذاکرات، نشان دهد که واقعاً آماده است به ۳۶ سال قطع رابطه با ایران پایان دهد. البته تلاش‌های دولت اوباما در خصوص از سرگیری رابطه با کوبا، آن هم بعد از ۵۷ سال، نشان می‌دهد که دموکرات‌های حاکم بر آمریکا می‌خواهند به پرونده‌های مهم سیاست خارجی‌شان سروسامان بدهند. این پیش‌زمینه، می‌تواند با رفتار مناسب آمریکایی‌ها در عدم زیاده‌خواهی در مذاکرات هسته‌ای و لغو واقعی تحریم‌ها، تقویت شود و نهایتاً به بهبود روابط به تهران بینجامد.
مقامات آمریکایی قطعاً متوجه این موضوع هستند که اگر با منطق “زور و فشار” در مذاکرات هسته‌ای حاضر شوند، نه تنها به احتمال فراوان این گفت‌وگوها را به شکست خواهند کشاند، بلکه فرصت تاریخی حاضر که بعد از ۳۶ سال ایجاد شده را نیز خواهند سوزاند؛ فرصتی که معلوم نیست بار دیگر در چه زمانی پیش خواهد آمد؟!
به علاوه، مردم ایران نیز بدبینی مضاعفی به آمریکا پیدا خواهند کرد زیرا می‌بینند که هم دولت ایران با تمام حسن نیت پای در مسیر گفت‌وگو و تعامل برداشته و هم رهبری نظام، شرایط مناسب آن را فراهم کرده است؛ پس مشکلی در این سو نیست و همه‌چیز به آمریکا برمی‌گردد که چگونه از شرایط بی‌نظیر اخیر برای بهبود روابط دو طرفه که هم به نفع ایران است و هم به سود آمریکا، استفاده کند.
