خبر پارسی – نتایج یک تحقیق که در سال ۹۳ منتشر شده به بررسی حقوق مخالفان در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص) پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد؛ مخالفان در حکومت پیامبر دارای حقوقی مانند: امنیت، آزادی بیان، حق آزادی عقیده، امکان توبه و بازگشت و مصالحه، برخورداری از عدالت و قضاوت عادلانه، امکان هدایت و حق کرامت انسانی بودند. البته برای این حقوق حدودی وجود دارد که عمده ترین آنها: عدم توطئه، عدم برهم زدن وحدت سیاسی، عدم دلسردکردن مسلمانان از جهاد و مقابله با دشمن و عدم مصونیت برای ترویج باطل بود.
به گزارش شفقنا؛ محمد مصطفایی ,ملیحه السادات اسماعیلی فرد , خلیل اله احمدوند در مقاله ای که در نشریه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی در بهار سال ۹۳ منتشر شده به بررسی موضوع «حقوق مخالفان در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص)» پرداخته است.
یافته های این محققان حاکی است:
نوشتار پیش رو به دنبال پاسخی روشن برای این سوال است که آیا در نظام اسلامی مخالفان دارای حقوقی هستند یا خیر؟ اگر حقوقی برای آنها مفروض است، حقوق قابل پذیرش برای آن ها به چه میزان است؟ از جمله گروه های مخالفی که به مخالفت با دولت نوپای مدینه اقدام کردند، سران مشرک قریش، یهودیان، منافقان و افراد ناآگاه بودند. مخالفان در حکومت پیامبر دارای حقوقی مانند: امنیت، آزادی بیان، حق آزادی عقیده، توبه و بازگشت، مصالحه، برخورداری از عدالت و قضاوت عادلانه، هدایت، کرامت انسانی و حق تحزب می باشند. البته برای تحقق این حقوق شرایط و حدودی وجود دارد که عمده ترین آن ها: عدم توطئه، عدم برهم زدن وحدت سیاسی، عدم ترغیب مسلمانان برای شرکت نکردن در جهاد و مقابله با دشمن می باشد.
در دوران حکومت پیامبر اسلام چند نوع مخالف وجود داشت. اولین گروهی که به مخالفت و دشمنی با دولت نوپای مدینه اقدام کردند سران مشرک قریش بودند. دومین گروه از مخالفان دولت نبوی یهودیان بودند گروه سوم از مخالفان دولت پیامبر منافقان بودند گروه چهارم کسانی بودند که می توان از آنها به عنوان مستضعفان و افراد ناآگاه یاد کرد. گروه پنجم از مخالفان و منتقدان دولت نبوی را برخی از حاکمان منطقه و روسای قبایل تشکیل می دادند.
پیامبر اسلام برای همه آنها حقوقی قایل بودند و در عین حال حقوق آنها بدون قید و شرط نبوده و حدودی را در کنار حقوق برای آنها در نظر گرفته بودند. به طور کلی پیامبر با همه مخالفان تا زمانی که به دشمنی و توطئه دست نزده بودند با رحمت برخورد می کردند اما هر زمان توطئه آنها آشکار می شد مجال فعالیت به آنها داده نمی شد و به مقابله با آنها اقدام می کردند. در حکومت نبودی حقوقی برای مخالفان منظور و از سویی حدود و چارچوبی برای آن در نظر گرفته می شد. نه آزادی مطلق داشتند و نه کاملا محصور بودند.
مخالفان در حکومت پیامبر دارای حقوقی مانند: امنیت، آزادی بیان، حق آزادی عقیده، امکان توبه و بازگشت و مصالحه، برخورداری از عدالت و قضاوت عادلانه، امکان هدایت و حق کرامت انسانی بودند. البته برای این حقوق حدودی وجود دارد که عمده ترین آنها: عدم توطئه، عدم برهم زدن وحدت سیاسی، عدم دلسردکردن مسلمانان از جهاد و مقابله با دشمن و عدم مصونیت برای ترویج باطل بود.
در شیوه حکومت داری اسلامی در هر عصری باید همین حدود و حقوق برای مخالفان ملاحظه و به آنها به عنوان یک چارچوب و قانون کلی و فراگیر نگریسته شود.
