باعث تاسف است که در جمهوری اسلامی کسانی به دلیل نویسندگی و خبرنگاری در زندان باشند/ما بد کسانی که سعی کردند صحنه را برما تنگ کنند نمیخواهیم
رییسجمهور پیشین کشورمان با تاکید بر این که همه باید برای ادامه مسیر و امیدی که ایجاد شده کمک کنند، گفت: «ما بد کسانی که سعی کردند صحنه را بر ما تنگ کنند را نمیخواهیم؛ آنها هم باید زندگی خوبی داشته باشند. باید دلها به هم نزدیکتر شود.»
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی، به سنت هر ساله در ایام روز خبرنگار با جمعی از خبرنگاران که عمدتا شامل خبرنگاران حوزه دولت در زمان دولت اصلاحات بودند، دیدار کرد.
او در این دیدار سخنان خود را این گونه آغاز کرد: «گرچه از روز خبرنگار چند روزی گذشته است؛ اما همیشه روز خبرنگار است، چرا که خبرنگار همه جا هست، همیشه هست در همه حوادث پیشاپیش همه است، در خوشیها و در مصیبتها و مشکلاتی که برای افراد پیش میآید خبرنگار در خط مقدم است.»
وی تصریح کرد: «بسیاری از سختیها که در جهان و زندگی انسان میگذرد خبرنگار تحمل میکند و در صحنه حضور زنده دارد بنابر این همیشه باید به یاد خبرنگاران بود و آرمانهای خبرنگاران اصیل را گرامی داشت.»
رییس دولت اصلاحات با بیان این که «اگر بخواهیم جامعه را به بدن تشبیه کنیم خبرنگار و در سطح وسیعتر رسانه، نقش عصب دارد»، افزود:«در واقع خبرنگاران و اصحاب رسانه کار عمدهای را انجام میدهند بهخصوص در جوامع پیچیده امروز. خبرنگار ارتباط افراد را با یکدیگر برقرار میکند و نیز ارتباط مردم و حکومت؛ ارتباط نهادهای مدنی با مردم و حکومت. در جوامع پیشرفتهتر یکی از کارهای رسانه ارتباط نهادها با مردم و نهادها با حکومت است.»
او ادامه داد: «نقش دیگر رسانه هشداردهندگی است. یعنی اصحاب رسانه و خبرنگاران هستند که دردها و اشکالات را میبینند و جامعه را آگاه میکنند. از دردها و اشکالات میگویند و می نویسند. درد نعمت بزرگ خداوند است هشدار دهنده است تا انسان بداند عیب و علتی در وجود او هست. خبرنگار این هشدار دهندگی را دارد گزارش میدهد و آگاه میکند.»
خاتمی سومین نقش ذاتی رسانه را بالابرنده آگاهی جامعه با تحلیلها و انتقال مطالب خواند و گفت: «هرچه جامعه آگاه باشد آسیبپذیری آن کمتر است.»
وی این سه نقش را از بارزترین نقشهایی دانست که رسانه و خبرنگار میتواند داشته باشد و اظهار کرد:« این نقشها در صورتی امکانپذیر است که رسانه آزاد و مستقل داشته باشیم. ارتباط صحیح آگاهرسانی و هشداردهی توسط رسانههای مستقل و آزاد صورت میگیرد و خبرنگارانی که در بیان تحلیل و خبر آزادی داشته باشند. خود خبرنگار آگاهی و شخصیت و تعهدش مهم است. خبرنگار بی تعهد هم میتواند مشکل ساز باشد.» هرچه خبرنگار و صاحب رسانه خوب باشد وقتی امنیت و آزادی و استقلال نباشد نمیتواند رسالتش را انجام دهد. پس بنابراین شرط تحقق این سه امر داشتن رسانه مستقل و آزاد و امنیت اصحاب رسانه و خبرنگاران در تحلیل و خبر و بیان و نظر است.»
رییسجمهور پیشین کشورمان تاکید کرد: «البته این که میگویم مرادم ولنگ و واری نیست. همه درون جامعه با عقاید و گرایشهایمان زندگی میکنیم و محدودیم. باید رعایت مصالح ملی و امنیت ملی را بکنیم به شرطی که مصالح ملی را تنگ نبینیم و بتوانیم بر سر مصالح ملی بین نخبگان و مسوولان به اجماع برسیم تا هرکس تمایلات و خواست خود را مصالح نبیند. امنیت ملی را امنیت ملی در نظر بگیریم. امنیت حکومت مهم است و حکومت باید اقتدار داشته باشد اما امنیت جامعه هم که صاحب حکومت است بسیار مهم است. حد و حدود رعایت مصالح و امنیت ملی باید از سوی اصحاب رسانه صورت بگیرد اما این امنیت ملی و مصالح ملی سلیقهیی نباشد.»
رییس بنیاد باران با بیان این که «حکومت که قدرت مستقر و متمرکز است، باید اعمال قدرت کند و باید صاحب رسانه باشد»، گفت:« آن چه که مهم است آیا تمام رسانه باید در انحصار حکومت باشد؟ این خطرناک است. در کنار رسانههای دولتی باید صاحب رسانههای مستقل و آزاد باشیم. جامعه باید رسانه داشته باشد، نهادها، تشکلها و در راس آنها احزاب که مراکز حیاتی یک جامعه مردمسالار هستند و نیز نخبگان باید صاحب رسانه باشند.»
او ادامه داد: «انقلاب ما شعارش استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی است در قانون اساسی هم بر اسلامی تاکید شده که اگر درست انجام شود پاسخگوی نیازهای این برهه تاریخی ما هست. حاشیه امنی که رسانه ها دارند و آزادی که دارند و مسوولیتی که رسانه ها دارند در قانون اساسی ما در حد قابل قبولی امده است. اگر همین قانون مبنای عمل باشد میتوانیم در عرصه اطلاعرسانی و خبر کارایی داشته باشیم.»
خاتمی یادآور شد: «فصل حقوق ملت و آزادی مطبوعات و رسانه و حرمت افراد و نهادها در حد قابل قبولی از نظر تئوریک در قانون اساسی ما تحقق پیدا کرده است.»
رییس دولت اصلاحات با اشاره به وضعیت سالهای اخیر گفت: «با کمال تاسف در تمام سالهای گذشته مشکلات فراوانی در عرصه خبر داشتهایم اما در دوران اخیر و چند سال اخیر مشکلات بیشتر بوده است. در دوره ما نسبت به خبرنگاران و روزنامهها و آثار و انتشارات سختیهایی بود اما دولت سعی میکرد مدافع حق و جایگاه و حرمت و موقعیتی که طبق قانون اساسی رسانهها و خبرنگاران دارند، باشد. همه کار در دست دولت نبود. کتاب اجازه نشر پیدا میکرد جای دیگر جلوش گرفته میشد. نشریه منتشر میشد به عنوان ضدیت با امنیت با آن برخورد میشد.»
وی تاکید کرد: «خبرنگار و رسانه اگر مرتکب جرمی شد باید با آن برخورد شود اما اهمیت خبرنگار آنقدر هست که رسیدگی به جرم او باید بهصورت ویژه باشد آن هم با حضور هیات منصفه همچون متهمان جرائم سیاسی. چون طرف رسانه و فعالیت سیاسی قدرت است برای همین، اعمال قدرت یکطرفه نباید شود. اما به هرحال مشکلاتی زمان ما وجود داشت اما دولت سعی میکرد مدافع این بخش باشد و رونقی که در این عرصه بود از جمله آزادی مطبوعات مهم است و میتوانست و میتواند از میل قدرت به سمت دیکتاتوری جلو گیری کند.»
خاتمی تصریح کرد: «در سالهای اخیر منتهی این مشکلات بیشتر شده است. دروغ و تهمت و تخریب رواج پیدا کرده است و دروغپردازان، غوغاسالاران و تحریفگران از امنیت و مصونیت برخوردار شدهاند اما در مقابلش نقد و اظهار نظر عناوین مجرمانه پیدا میکند؛ جامعه ما مشکل دارد و باید برطرف شود.»
او با اشاره به این که «امروز در دنیا تعداد زیادی از زندانیها از اصحاب رسانه و خبرنگاران هستند و این امر در کشورهای به اصطلاح جهان سوم یا دوم بیشتر است»، ادامه داد: «باعث تاسف است که در جمهوری اسلامی کسانی به دلیل نویسندگی و خبرنگاری در زندان باشند. زندانیهای اهل قلم و خبر.»
رییسجمهور پیشین کشورمان یادآور شد: «خوشبختانه دولت تدبیر و امید سر کار آمده است با شعارهای روشن که باید تشکر کنیم از آقای رییسجمهور از قبل انتخابات تا امروز روی این شعارها تاکید کردند. حقوق ملت و رسیدگی به وضع مردم، اصلاح امور مورد عنایت ایشان بوده است. آن طرف قضیه هم رییسجمهور باید همکارانش را با سلیقه خودش انتخاب کند. نباید توقع زیادی داشت. مهم این است که پایبند به این شعارها باشند و هرکس با دولت همکاری میکند این شعارها را تا آخر رعایت کند.»
خاتمی با اشاره به وجود برخی مشکلات در جامعه ابراز امیدواری کرد که شاهد بازشدن جامعه باشیم و و رییسجمهور موفقتر باشد.
وی با تاکید بر این که «رییسجمهور همه کاره نیست و باید توقعات را با امکانات و اختیاراتی که دارد تنظیم کند»، گفت: «البته آن چه جامعه میخواهد فزون خواهی نیست، خواست مردم در زمینههای اقتصادی و فرهنگی و سیاسی معقول است و خواست انقلاب بوده است اما مشکلات زیاد است و باید واقع بین بود، فرصت داد بدون شتاب و با تشخیص اولویتها مسائل را پیش ببرند. همه باید کمک کنیم که به این نتایج برسیم و فضای مناسبتری فراهم آید.»
رییس بنیاد باران افزود: «الان وضع اقتصادی جامعه فوقالعاده بد است. از اولویتهای آقای رییسجمهور رسیدگی و اصلاح آن است. تعدیل و اصلاح روابط خارجی با حفظ اصول و معیارها مهم است. ما میتوانستیم بهتر از این باشیم. نباید بهبود روابط خارجی را با معیارهای انقلابی در تعارض بدانیم که یا باید با دنیا دعوا کنیم یا اصول از دست بدهیم خیر این طور نیست. با اصلاح و ایجاد رابطه حکیمانه و عزیزانه و مدبرانه میتوان مشکلات را با دنیا حل کرد یا آنها را کم کرد و اینها از اولویتهای آقای رییسجمهور است.»
او با اشاره به تنگنای معیشتی مردم، اظهار کرد: «انشالله شاهد تحقق حقوق ملت، آزاد بودن رسانهها در چارچوب قانون، امنیت داشتن رسانهها و خبرنگاران و برطرف شدن نارواییهایی که در حق خبرنگاران و رسانهها صورت گرفته باشیم.»
سید محمد خاتمی با بیان این که «همه باید کمک کنیم مسیر و امیدی که ایجاد شده به گونهای پیش رود که همه راضی باشند چرا که ناراضی نمیخواهیم»، خاطرنشان کرد:« ما بد کسانی که سعی کردند صحنه را برما تنگ کنند نمیخواهیم؛آنها هم باید زندگی خوبی داشته باشند. باید دلها بههم نزدیکتر شود. رییسجمهور را کمک کنیم که در حد توان خودش به سوی بهبود امور پیش برود.»