گفت و گوی روزنامه افسانه با آلن ایر: ﺍﻧﺸﺎﺍﷲ ﺗﺎ ۲۹ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮﺳﻴﻢ / واقعاً خواستار آن هستیم که تحریمها برداشته شوند
خبر پارسی – آلن ایر، سخنگوی فارسیزبان وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه اختصاصی با روزنامه افسانه ابراز امیدواری کرد که مذاکرهکنندگان هستهای تا ۲۹ تیر ۱۳۹۳ درباره موضوع پرونده هستهای ایران به توافق جامعی دست پیدا کنند.
آلن ایر میافزاید: «ما واقعاً خواستار آن هستیم که تحریمها برداشته شوند.»
سخنگوی فارسیزبان وزارت خارجه آمریکا تا کنون با خبرگزاریهای ایسنا، مهر، ایرنا و روزنامهها و نشریات سراسری مانند شرق، اعتماد و ماهنامه تجارت فردا مصاحبههایی داشته و مصاحبه روزنامه افسانه با وی، اولین گفتوگوی یک رسانه محلی در ایران با آلن ایر است.
*آقای آلن ایر تا یک سال پیش گفتوگوهای هستهای پیشرفتی نداشت اما با روی کار آمدن دولت روحانی، دور تازه مذاکرات هستهای آغاز شده و همچنان ادامه دارد. امروز چه تفاوتی با یک سال پیش دارد؟
به نظر میرسد رویکرد دولت ایران تغییر کرده است. یکی از وعدههای انتخاباتی دکتر روحانی، اتخاذ سیاست تعامل به جای تقابل با جامعه جهانی بود، و در آن راستا و با همان نیت ایران وارد مذاکرات شد. حالا امید و آرزوی ما این است که دولت ایران کماکان این گزینۀ فرصتسازی به جای فرصتسوزی را انتخاب کند تا به توافق جامع برسیم. هدف ما در این مذاکرات فقط این است که مطمئن باشیم ایران به بمب هستهای دست نخواهد یافت، پس از این قرار، اگر ایران اطمینان جامعۀ جهانی را در مورد ماهیت صرفاً صلحآمیز برنامۀ هستهای اش جلب کند، رسیدن به توافق نهایی امکانپذیر است.
*آیا چشمانداز روشنی برای پایان یافتن مناقشه هستهای وجود دارد؟
همانطور که آقای اوباما رییسجمهوری آمریکا چند روز پیش در سخنرانی اش ایراد کرد، برای نخستین بار در یک دهۀ گذشته یک فرصت واقعی برای رسیدن به یک توافق مهم با ایران به وجود آمده است. اما هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به این نتیجه وجود دارد.
پس امکانش هست، اما هیچ کس نباید تصور کند که رسیدن به این مطلوب کار آسانی است. ایران باید تصمیمهای سختی در جهت جلب اطمینان جامعۀ جهانی بگیرد. اما از آنجایی که هدف ما این است که ایران به بمب اتمی دست نیابد و ادعای ایران این است که قصد دستیابی به بمب اتمی ندارد، انشاالله تا پایان مدت شش ماهه برنامۀ اقدام مشترک، یعنی تا ۲۹ تیرماه، ما بتوانیم به توافق جامع برسیم. حتما ما در این راستا از هیچ تلاشی دریغ نخواهیم کرد.
*ایران و آمریکا در این چند ماه آیا توانستهاند گامهای اعتمادساز و سازنده بردارند؟
چون همۀ طرفها به تعهداتشان زیر «برنامۀ اقدام مشترک» پایبند هستند، این خود به خود باعث افزایش اعتماد متقابل میشود.
*سیاست دولت آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران چیست؟ به ویژه اینکه ایران میگوید میخواهد از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز استفاده کند و رهبر ایران نیز در فتوایی اعلام کردهاند که ساخت سلاحهای اتمی را حرام میدانند.
سیاست دولت آمریکا در قبال مناقشۀ هسته ای ایران مثل روز روشن است: ایران نباید به بمب هستهای دست پیدا کند و جامعۀ جهانی در مورد ماهیت صرفاً صلحآمیز برنامۀ هستهای ایران باید اطمینان پیدا کند. عدم پایبندی ایران به تعهدات هستهای اش به عنوان کشور عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و عدم شفافیت برنامۀ هستهای اش، باعث نگرانی شدید هم جامعۀ جهانی، هم نهادهای ذیربط مثل سازمان ملل و آژانس بینالمللی انرژی اتمی شده است و تا این نگرانیهای مشروع رفع نشود این مناقشه حل نمیشود.
رئیسجمهور روحانی چندین بار درباره اینکه فرصت دیپلماسی و مذاکره نباید از دست برود، سخن گفته و تاکید کرده که به مذاکرات هستهای خوشبین است. وی پس از انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته ایران، در مقالهای که در روزنامه «واشنگتن پست» چاپ شد، نوشت که: «به همتایان خودم توصیه میکنم از فرصتی که انتخابات اخیر ایران فراهم کرده، استفاده کنند. به آنها توصیه میکنم از اختیاری که مردم برای تعامل محتاطانه به من دادهاند، استفاده کنند و به تلاشهای دولت من برای به جریان انداختن گفتمانی سازنده، صادقانه پاسخ دهند.»
*دولت آمریکا آنگونه که رئیسجمهور روحانی گفته آیا برای حل مذاکرات هستهای و استفاده از فرصتی که پس از انتخابات سال ۱۳۹۲ در ایران فراهم شده، به طور «جدی و صادقانه» استفاده خواهد کرد؟
معلوم است دولت آمریکا واقعاً خواستار آن است که از این فرصت به طور «جدی و صادقانه» استفاده کند. اما فراموش نکنیم علت اصلی این مناقشه عدم شفافیت برنامه هستهای ایران و عدم پایبندی ایران به تعهدات ان. پی. تی. اش بود، که منجر به این نگرانیهای فزایندۀ جامعۀ جهانی شده است. پس امید و انتظار ما این است که ایران تصمیم به رفع نگرانیهای عمیق جامعۀ جهانی در مورد ماهیت برنامۀ هستهای اش بگیرد، تا تحریمها لغو شوند و این مناقشه حل شود.
* آیا گمان میکنید که دولت آمریکا خواهد توانست فرصت دیپلماسی را در برابر کسانی که خواهان تشدید تحریمها هستند، حفظ کند؟
صد البته. تحریمها را ابزار میدانیم، نه هدف. ما واقعاً خواستار آنیم که تحریمها برداشته شوند، اگر بتوانیم به توافقی برسیم که هدف ما تحقق پیدا کند، یعنی اطمینان خاطر کامل در مورد ماهیت صرفا صلحآمیز برنامۀ هستهای ایران. ایران فرصت کم نظیری دارد تا اقتصادش به سوی رشد و شکوفایی حرکت کند و زندگی شهروندان بهبود پیدا کند.
*با کاهش تنشها بر سر برنامه هستهای ایران و حل و فصل این پرونده، آیا ممکن است روابط ایران و آمریکا نیز وارد مرحله تازهای شود؟
بله، امکانش هست، اما این موضوع مهم و اهم است. اهم ما و اولویت ما، حل و فصل این بحران هستهای است. بگذاریم تا ۲۹ تیر ماه مسئلۀ هستهای را حل و فصل کنیم، بعد از آن در مورد روابط دوجانبه، تفکر و تعمق کنیم.
*آقای خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران از دیوار بلند بیاعتمادی بین ایران و آمریکا سخن میگفت. آیا این دیوار همچنان بلند مانده یا اینکه در حال فروریختن است؟
همانطور که به سوال قبلی عرض کردم اهم رسیدن به توافق جامع تا ۲۹ تیرماه است ، بعد میتوانیم بلندی این دیوار را ورانداز کنیم.
*برای توافق جامع ۲۹ تیر که از آن سخن گفتهاید، از امروز تا ۲۹ تیر، چه برنامه یا نشستهایی در پیش است تا این توافق دستیافتنی شود؟
برنامۀ ما همآن ادامۀ مذاکرات در چارچوب گروۀ «۱+۵» است، و همانطور که عرض شد، در این راستا از هیچ تلاشی فروگذاری نخواهیم کرد.
گفت و گو از محمدرضا نسب عبدالهی