خبرپارسی – آیین بزرگداشت یادروز شیخ اجل سعدی شیرازی ، امسال نیز همچون سال گدشته به شگل مجازی برگزار شد .
اول اردیبهشت هر سال آیین بزرگداشت یادروز استاد سخن سعدی شیرازی بر سر تربت این ستاره آسمان شعر و ادب پارسی برگزار می شد که امسال بدلیل شرایط ویژه همه گیری بیماری کوید ۱۹ به شکل مجازی و با سخنرانی نکاینده ولی فقیه و امام جمعه شیراز، استاندار فارس، رییس مرکز سعدی شناسی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر کل اداره میراث فرهنگی استان فارس آغاز شد .
آیین بزرگداشت یادروز سعدی به مدت هفت شب با برنامه هایی بنام “هفت شب برخوان سعدی” شامل نشست های تخصصی و ایراد سخنرانی صاحب نظران، کارشناسان و سعدی شناسان ادامه خواهد داشت .
در شب اول ئ در برنامه افتتاح، آیت الله لطف الله دژکام امام جمعه شیراز نخستین سخنران مراسم افتتاحیه بود که به ویژگی های شخصیت سعدی پرداخت . او با اشاره به مانایی و شهرت سعدی در میان جهانیان، محبوبیت این شاعر فرهیخته را به دلیل ویژگی ها و راز و رمزی که در تفکرات و آثار وی نهفته است دانست و گفت:«اگر این ویژگی ها را در خودمان هم به وجود بیاوریم راز و رمز جاودانگی سعدی را در خویش بازنمود داده ایم و همچنان که سعدی و حافظ می مانند و بزرگانی مثل سعدی و حافظ می مانند شما هم ماندگار همه روزگاران خواهید شد.» نماینده ولی فقیه در استان فارس نکونامی را یکی از ویژگی های سعدی عنوان کرد و گفت:« همان گونه که سعدی خود در غزل مشهورش گفته ” سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز … مرده آن است که نامش به نکویی نبرند ” سعدی نیز به واسطه همین نکونامی در یاد و خاطره جهانیان زنده مانده است و هرچه از حال و احوال و تاریخ سعدی می خوانیم از نکونامی او بیشتر آگاه می شویم و این رباطی که جای دفن او است نیز در طول تاریخ به خیر و خیررسانی و محفل محبت به انسان ها مشهور بوده است.» آیت الله دژکام عاشق بودن سعدی را یکی دیگر از مهم ترین صفات برجسته او عنوان کرد و گفت: «سعدی در ابراز محبت به مبدأ هستی و ابراز محبت به خوبان و نیکوسیرتان و ابراز محبت به انسان ها و هم نوعان غوغایی به راه انداخته است وقله همه خوبی ها و خیرات و نیکی ها را که پیامبر واهل بیت هستند را نیز همان گونه که خود سروده ” سعدی اگر عاشقی کنی و جوانی … عشق محمد بس است و آل محمد ” محور عشق خودش قرار داده است » نماینده ولی فقیه در استان فارس در ادامه زیباگویی و زیباشناسی شیخ اجل را یکی دیگر از راز و رمزهای مانایی او در تاریخ ایران و جهان برشمرد و گفت: «زیبایی در لفظ سعدی را بیش از هفت قرن است که هیچ کس نتوانسته است تکرار کند و هر کس در این وادی قدمی زده است دست حسرت به دندان گزیده و بازگشته است و در اوج معنایی و زیباشناسی نیز بهره مندی از زیباترین و جاودانه ترین کلام در عالم را جناب سعدی به همه ما یاد داده است که در دیوان جناب شیخ اجل بیش از ۱۲۰۰ آیه قرآن کریم تضمین شده است.» آیت الله دژکام آخرت اندیشی سعدی را چهارمین ویژگی منحصر به فرد این شاعر فرهیخته برشمرد و گفت:« سعدی دنیا را آنقدر نمی دید که غم دنیا را بخورد و اگر غمی هم داشت غم آخرت بود و از همین روست که شما می دانید در اوج مسائل و سختی هایی که در تاریخ آن روزگار گذشته است باز سعدی سرخوش است و سرمست به خاطر اینکه دل به آخرت بسته است و نگاهش به دنیا این است که سرای گذر و عبور و دل نبستن است و این منظور را نیز خود چنان سروده که ” دنیی آنقدر ندارد که بر او رشک برند … یا وجود و عدمش را غم بیهوده خورند “.» امام جمعه شیراز در پایان با گرامیداشت یاد و خاطره استاد سخن سعدی شیرازی گفت: به امید تجربه روزگاری که مردم اهل آن زمان، عموما اهل این صفات زیباگویی و زیبا پسندی وآخرت اندیشی و عشق و نکونامی باشند برای همه انسان ها همه خوبی هایی را که در زبان سعدی است آرزو می کنیم.
منش سعدی مدارا،امید و تدبیر است
استاندار فارس به عنوان دومین سخنران با بیان اینکه، سخن این استاد بی بدیل سخن سرایی فارسی را کلام اعتدال و منش او مشی مدارا،امید و تدبیراست و گفت: صدای سخن سعدی، صدای آشنا و آیینه ی آرزوی تمام عصرها و نسل هاست و امروز در تلخ کامیِ شیوعِ کرونا، این صدا، روشن تر و رساتر از همیشه، در تمام دنیا، در داخل و خارج از مرزها به ویژه در فارس، زادگاه آن استاد بلندآوازه، حس همدلی و لزوم تلاش برای رهایی انسان از درد مشترک را متذکر می شود. استاندار فارس با بیان این که آثار گرانبهای سعدی، حاملِ باورها، ارزش ها و فرهنگ متعالی و ممتاز ایرانی – اسلامی و منادی تعامل با همنوع است گفت: سعدی تمام جهان را یک پیکر واحد می بیند و درد انسان ها را درد مشترک به حساب می آورد و می داند که حالِ ما، خوب خواهد بود اگر حالِ دنیا خوب باشد.رحیمی دعوت به همزیستی جامعه بشری را یکی از مهمترین اهداف سعدی برشمرد و ادامه داد: سعدی تنها یک شاعر یا نویسنده نیست بلکه یک مصلح بزرگ اجتماعی است که جانمایه ی یک فرهنگ غنی و روح یک ملت بزرگ را در لباسی فاخر در آیینه ی ادبیات فارسی، به جهانیان، اهدا نموده و نام خود را به نیکی بر صحیفه ی دل ها، جاوید و ماندگار کرده است. نماینده عالی دولت در استان با اشاره به تبحر سعدی در سخن سرایی خاطرنشان کرد: این نگین بی بدیل درخشان آسمان ادب و فرهنگ در گلستان بی بدیلش آیینه دار واقعیات جامعه است است و آنچه«هست» را از دوربینِ نگاهِ بینندگان می گذراند. در بوستان بی نظیرش، جامِ جانِ مشتاقانِ اخلاق و معرفت را از پیمانه ی «خوبی ها و بایدها» پُر می کند. در مجالس و قصایدش، اندرز و تدبیر و امید را به کام جان می ریزد. در غزلیاتش، عشق و سرزندگی را با ترجمانی متفاوت، دل انگیز و بدیع، به تصویر می کشد و کامِ دلدادگان را شیرین و شیرین تر می کند و در یک کلام: «قیامت می کند سعدی بدین شیرین سخن گفتن». رحیمی در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به استمرار برگزاری یادروز سعدی گفت: امیدوارم آثار سعدی شیرازی چون گذشته در میان مردمان و در زندگی عملی آنان، جاری و ساری گردد و در پرتو اندیشه های بلندِ آن ستاره روشنِ آسمانِ ادب و فرهنگ، شاهد دنیایی آرمانی و انسانی باشیم.
سخن سعدی دعوت همگان به خدمت به خلق است
سپس کوروش کمالی سروستانی مدیر مرکز سعدی شناسی در سخنان خود، فلسفه آفرینش را مسئله ای چندتباری عنوان کرد که ریشه در علوم،فلسفه،کلام و عرفان دارد و افزود: نگاه قرآنی به این امر بیانگر آن است که آفرینش هر یک از موجودات جهان، به سبب غرض و غایتی است که از نخستین طلیعه پیدایش جهان آفرینش، بدان سوی و هدف، در حرکت است. غرض و غایتی که همانا انسان است و آسمانها و زمین و هرچه در آنهاست برای او خلق شده و خداوند آنها را مسخر انسان قرار داده است تا مفاهیمی همچون خلافت؛آزمایش؛ رحمت و مغفرت؛ عبادت و معرفت ؛ تقوا ؛ شکر و سپاس ؛تفکر و تعقل ؛ هدایت؛ رستگاری و بازگشت را به تجلی گذارد واین همۀ اغراض و مفاهیمی است که در نص صریح قرآن در فلسفه آفرینش، بدان اشارت رفته است و مجرای عبور از این همه در سه عنصر نهفته است: توحید ؛ تقرب و معرفت.
وی با بیان این نکته که فلسفه جهان و انسان را دو حقیقت جدائی ناپذیر برمی شمرد که هم در بخش نظری فلسفه قابل تامل است و هم در بخش عملی گفت: بر این اساس؛ شرایع و انبیاء از سویی و فلاسفه و حکما در کسوت شاعران و نویسندگان از دیگر سوی؛ بر آن شده اند تا نوع انسانی را از اهمیت و ارزش جهان به وجود انسان را و اهمیت و ارزش انسان به ارزشهای معنوی و اخلاقی را برای سیر تکاملی بشر که در جوهره جهان یک قاعده طبیعی است؛ بدو یادآور شوند.
کمالی در ادامه با برشمردن نقش شیخ اجل در تبیین کرامت های انسانی و حفظ ارزش های آن، آثار وی را حامل تعاریفی صحیح از زندگی فردی و اجتماعی انسان ها، دینداری و حکومتداری آنان در امنیت و صلح و عدالت اجتماعی دانست و گفت: عرفان و معرفت سعدی به مانند سیاست و حکومتداری و فرمانروایی او؛ حوزه اجتماع را دربرمی‌گیرد؛ یعنی همان کاربردی کردن مفاهیم عرفان نظری در عرفان عملی ، به منظور نجات جامعه خویش. از این روست که در دیدگاه او عارف، کسی است که به‌ظاهر حقیقت دینی قانع نیست، بلکه در باطن حقایق دینی ژرف‌کاوی می‌کند و در اندیشه ارتباط با مردم و مرهم نهادن بر زخم‌های جامعه و مردم است.
مدیر مرکز سعدی شناسی همچنین با بیان این که انسان کامل در نگرش عرفان اسلامی،فردی برون گراست گفت: سعدی نیز ضمن برخورداری از کمال عقلی و سیر و سلوک معنوی و تهذیب نفس، در متن و عینیت جامعه حضور دارد و در عرفان عملی بر آن است که:«به معنی توان کرد دعوی درست…دم بی قدم،تکیه گاهی است سست» و از این روست که پاکبازانه، همگان را در هر کسوت و موقعیتی، دعوت به خدمت به خلق می کند.
مجتمع فرهنگی سعدی با اعتبار ۴۰ میلیارد تومان آماده بهره برداری است
مصیب امیری مدیرکل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در آیین افتتاحیه بزرگداشت یادروز سعدی از تکمیل مجتمع فرهنگی سعدی خبر داد و گفت: خوشبختانه این مرکز که به عنوان یک مرکز پژوهشی و علمی در اختیار علاقمندان قرار خواهد گرفت همزمان با ایام بزرگداشت این سخن سرای برجسته فارسی آماده بهر برداری خواهد بود. امیری با اشاره به بخش های مختلف مجتمع فرهنگی سعدی گفت: این مجتمع با فضایی بالغ بر ۲۷۰۰ مترمربع در جوار آرامگاه شیخ اجل واقع شده و دارای بخش های متعدد از جمله مرکز کتابخانه و اسناد با فضایی بالغ بر ۴۳۲ مترمربع،فضایی ویژه نمایشگاه های موقت به وسعت ۳۲۴ مترمربع،فضاهای خدماتی و عمومی به وسعت ۷۶۰ متر مربع و همچنین سالن آمفی تئاتر با گنجایش ۲۷۰ نفر خواهد بود.وی افزود: علیرغم قرارگیری این فضا در جوار آرامگاه سعدی قرار دارد، طراحی آن به گونه ای است که از لحاظ بصری تاثیری بر آرامگاه سعدی ندارد و از سویی با توجه به همجواری آن با آرامگاه سعدی فضایی را جهت بحث و بررسی به عنوان یک مرکز پژوهشی و برگزاری نشستها و رویدادهای علمی در اختیار علاقمندان قرار خواهد داد.امیری با بیان این که ساخت این مجتمع به همت بخش خصوصی به پایان رسیده است گفت: مجتمع فرهنگی سعدی پس از سالها وقفه در انتهای سال ۹۶ و با استفاده از ظرفیت قانونی ماده ۲۷ به بخش خصوصی واگذار شد و میزان اعتبار هزینه شده در آن بالغ ۴۰میلیارد تومان بوده است.
مصلح دین تدبیر را در احسان می داند
صابر سهرابی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز درادامه آیین افتتاحیه بزرگداشت یادروز سعدی با بیان این که نمی توان عشق تکیه زد و زیستنی به مهر داشت و مصلح الدین را نشناخت گفت: سعدی مرد خداست و با آثارش معتکف نشین سخن پردازی است که گنج هنرمندی سخن سرایان عالم را کلیددار است و پشت آن همه شور و شعر و کلام، بهشتی خلق کرده است که باد خزان به تضرع برای او پیام بهار می آورد.سهرابی سعدی را عارفی متعلق به تمام جهان دانست و گفت: شیخ اجل، عاشق گلستان و بوستان خود را با ۱۸ در زیبا برای عالمیان رو به بهشت واگذاشته تا همه عاشقان را به عشق معشوق به جنت سرای ادب و معرفت دعوت کند و سیرت پادشاهان را در اخلاق درویشان دانسته و اخلاق درویشان را به فضیلت قناعت مزین می داند، بزرگترین قناعت را در وادی عشق به خاموشی می شناسد و آنگاه عشق و جوانی را با درایت و تدبیر پیر وابسته می داند که مردمان را به تاثیر تربیت می توان متغیر کرد و زبان را در هشتمین منزل به عنوان مهمترین آیت و نشانه حضرت دوست و راه رازهای گفته و ناگفته و سر به مهر مردمان با او می داند. مدیر کل ارشاد فارس با اشاره به آثار این شاعر به نام گفت: مصلح دین تدبیر را در احسان می داند و عشق و مستی عالم را به تواضع و رضا به قضای خداوند محصور می کند قناعت را با عالم تربیت می شناسد و مهمترین عنصر تربیت را شکر عافیت و به درستی ان که شکر عافیت را می شناسد راه ثواب را دنبال خواهد کرد و می داند که راز و نیاز را به عشق مناجات با خداوند پیوند زده اند و تا چشم بر همزنی آفتاب تموز زمان را با تو قسمت می کند و می داند که خوش است عمر دریغا که جاودانی نیست…. پس اعتماد بر این پنج روزه فانی نیست. سهرابی ادامه داد: سعدی عارفی است که راحت روح و روان را با سخن، به مردم، بی زمان هدیه داده است و آنچه از آن همه عشقبازی و شور کلمات باقی است بهشتی توبرتوست که درهای آن هرکدام به بهشتی دیگر باز می شود تا پیام مهر را به سراسر عالم نثار کند و امروز در این روزگار تلخ برای مردمانمان بهترین داروی نشاط آور گهرهای سفته و سخن سعدی خواهد بود تا کام مردمانمان به کلام شکرینش شیرین باشد.
در آخر، آیین افتتاحیه با اجرای مناجات خوانی حمد و ثنا توسظ محمد معتمدی و غزل نوازی شورانگیز کیوان ساکت به پایان رسید .
