جمعه گذشته فرصتی دست داد تا در مراسم افتتاحیه نمایشگاه عکس «اینجا» آثار خانم «زهره صحت» هنرمند شیرازی در نگارخانه وصال هتل هما شرکت کنم.
قریب به یک دهه است که با زهره صحت افتخار آشنایی و همکاری در رسانههای فارس را دارم و شاید فصل مشترک خاطرات این همکاری، پروژه «راه آهن شیراز _ اصفهان» باشد که به زعم برخی قرار بود نمادی از توسعه برای کلان شهر شیراز باشد اما هیچ گاه اتفاق نیفتاد.
به قول دکتر «عزیز شبانی» توسعه شیراز را باید در کوچههای هزار توی شعر و هنر جستجو کرد، آنگاه سازههای فلزی و بتنی کارکرد توسعهای خود را از دست میدهند و آثار شاعران و هنرمندانی چون زهره صحت نماد توسعه شهر میشود و دیگران تماشاگر و تحسینگوی باغ راز.
شاکله فکری شیراز بر شعر و هنر استوار است و نمیتواند سازههای بتنی و فلزی را به عنوان نماد توسعه خود بپذیرد.
وجود هنرمندان و شاعرانی که در دامان مردم هنرساز شیراز در تمام طول تاریخ رشد کردهاند، توسعه شیراز در هر عصری را رقم زده است و از این حیث بسیاری از نمادهای توسعهای بر طبق زمان زیست هنرمندان شیرازی و ایرانی ارزیابی میشود، مثلا میگویند فلان محله یا فلان سازه، مربوط به دوران حافظ و یا دوران ملاصدرا است.
بیش از آنکه تن رنجور کهن شهر شیراز را با سازههای خشن بتنی و فلزی درگیر کنیم، چراغ هنر هنرمندان را روشن نگاه داریم و مناسبات توسعه را با ذوق هنرمندان شهر متناسب سازیم.
توسعه شهر شیراز بیش از آنکه به ظرفیتهای خشک، خشن و تکراری مهندسی نیاز داشته باشد، به اندیشههای ناب وخلاقانه هنرمندان و شاعران نیازمند است؛ و تا فرهیختگان در تنظیم مناسبات توسعهای شریک اهل سیاست و اقتصاد نشوند، شیراز مثل شیراز ساخته نخواهد شد و رضایت عمومی از اقدامات توسعه محور جلب نمیشود.
مفهوم توسعه شیراز را باید در پنجره عکس عکاسان، کلمات شعر شاعران، بوم نقاشی نقاشان، ترکیب خط خوشنویسان، اجرای صحنه بازیگران، قامت موزون مجسمه تندیسگران، نوای موسیقی موسیقیدانان و صفحات کتاب نویسندگانش جستجو کرد نه فرمولهای مهندسی و اقتصادی!
آنگاه شیراز شایسته تحسین بیش از پیش دنیادیدگان و گردشگران میشود که همچنان دامن پر مهرش از هنر پر باشد و گوشه گوشه شهر را هنرمندان در هنرشان ترسیم کرده باشند و مهندسان مجریان هنر خلاقانه هنرمندان شوند.
دست همه هنرمندان شهرم را برای علم کردن ستونهای توسعه فرهنگ محور و هنرساز شیراز از دور به یاری میطلبم.
برای همکار هنرمندم خانم زهره صحت هم موفقیتهای بیشتر آرزو میکنم.
بیانیه نمایشگاه
زهره صحت:
«جا»ها با آدم ها معنا پیدا می کنند، با معماری هایشان که بواسطه حضور آدم ها مخدوش و آلوده
می شود. آدم ها مقابل «جا»ها می ایستند، دست می کشند بر «جا»ها و آن ها را از آن خود می کنند. این چنین است که «جا»یی در دنیا می شود پر بازدید ترین «جا»، اما تمام قصه این نیست! شرح من بر «جا»ها از آن جا آغاز می شود که «جا»ها بدون کسی که در آن ها سکنی گزیند، بدون دستی یا چشمی مزاحم چگونه تفسیر می شود؟ عکاسی، به مکان ها سِحر می بخشد، ما را مقابل فضایی قرار می دهد و می گوید: بایست و تماشا کن، خیره شو! از پس این خیره گی معنایی متولد می شود که فرزند گمنام «جا»هاست. در این مجموعه غیر پیوسته که سال ها به دلیل عُلقه شخصی خود به اماکن، به صورت پراکنده عکاسی کرده ام، از داستان نانوشته جاهایی می گویم که در زوال زمان می روند که فراموش شوند، آن ها را در اتاق تاریکم تثبیت کردم تا برای همیشه بمانند و ما به جای تاریخ به آن ها نظر افکنیم و در اعجاب فضاها و اماکن خیره شویم. رد حک شده بر عکس ها، همان نشانه های زمان و آدمی اند که در تقویم زندگی این اماکن روی آن ها در سکوت نقش بسته و چون خاطره ای تمام نشدنی باقی مانده است.