خبرپارسی – مراسم یادبود این نویسنده، پژوهشگر و بنیان‌گذار فصل‌نامه “واژه” با عنوان “یاد یاران” توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس و با همکاری دانشنامه فارس، موقوفه و بنیاد فرهنگی خاندان زین‌العابدین کشتکاران و انجمن فرهنگ و ادب شیراز برگزار شد.
در این مراسم که با حضور اهل فرهنگ و پژوهشگران و به منظور ارج نهادن به خدمات فرهنگی عباس کشتکاران در سرای سخن بر گزار شد، تعدادی از چهره‌های فرهنگی به سخنرانی و یادکرد او پرداختند.
کوروش کمالی، مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس با قدردانی از خدمات فرهنگی عباس کشتکاران، در سخنانی درباره او گفت: زانوانی خسته، قامتی نیمه‌خمیده، دست‌هایی لرزان و تکیه زده بر عصا، نگاهی عمیق، همّتی استوار و نَفَس‌هایی که هُرم فرهنگ ایران‌زمین، او را به فردای دیگر پیوند می‌داد، با وسعت قلبی که به درخشش مِهر بود و سخاوتی مثال‌زدنی، عباس کشتکاران را در قاب خاطره‌ها و یادمان‌ها به یاد می‌آورد؛ مانانامی که به قدم شوق، به پاسداشت فرهنگی همّت گماشت که با تار و پود خویش بدان مهر می‌ورزید و به گواه ایمان بدین باور تا واپسین دمان، عمر عزیز را بر این مهم به صرفه برد؛ آن‌گونه که موج‌های بلند روزگار، قامت همّتش را به ستوه نیاورد و آرامشش را نیاشفت. دانشی‌مردی بخرد که چون اویی یافتن، ما را صبر بسیار می‌باید.
او کشتکاران را گشاده‌دست و سخاپیشه دانست و افزود: اندیشه تأسیس «موقوفه و بنیاد فرهنگی خاندان زین‌العابدین کشتکاران» نیز از سرِ همین باور در ذهن او شکل گرفت؛ تاریخ و فرهنگ این سرزمین را ارج می‌نهاد و با دغدغۀ افزودن برگی زرّین بر تارک آن، روزان و شبان بسیاری به سر می‌برد. شهرت نیک‌نامی‌اش، آوازۀ نام‌آشنایانش است. اندیشه نیک داشت و گوهر جسم وجان بی‌بها نمی‌فروخت، آیین بزرگ‌منشی می‌دانست و بلندپرواز و آزادوار، بی‌تقیّد در چنبر گذران روزگار، نگاهش را به سوی حکمت و فرزانگی راست می‌داشت.
مدیر دانشنامه فارس در ادامه اظهار کرد: سنّت نیک پرداختن به آثار بزرگان زبان و ادب فارسی، کشف ویژگی‌ها و خصایص موجود در متون، جست‌وجوی تاویل‌ها و تفاسیر ممکن برای آنها، او را قادر به برقراری ارتباطی ملموس میان مخاطب با صاحب اثر و نیز نکات ارزنده آن اثر می‌ساخت. می‌کوشید تا در آثار خویش با شرح و بسط مطالب بزرگان و پیشینیان، لذت و فایده را توأمان به خواننده انتقال دهد و گاه آنان را به کشف نکاتی تازه رهنمون می‌شد که به نوبۀ خود می‌توانست دریچه‌ای نو گشوده باشد بر فراخنای بی‌امتداد علم، آگاهی، بینش و اندیشه که این همه نیز مرهون بازخوانی‌ها، کشف و ارائه اندیشه‌های پنهانی‌ای بود که در درونمایه آثار بزرگان می‌یافت.
کمالی افزود: با باور بدین امر که ادبیات، امکان عمیق‌ترین نگرش‌های ممکن را به ماهیت انسان و شرایط انسان عرضه می‌کند و می‌توان از آن برای حفظ هویت ملی بهره گرفت، با تلاشی بی‌بدیل، به چاپ و انتشار نشریه «واژه» و بازتاب اندیشه‌های ادبی، اجتماعی، فرهنگی و دینی پرداخت و ادای دین به بزرگان، پاسداشت ماندگان و یادکرد از رفتگان را سرلوحه کار خویش ساخت. ساختن پایه‌هایی قابل اعتماد در جهت شناخت متون اصیل و کلاسیک زبان و ادبیات فارسی را ضرورتی انکارناپذیر می‌دانست و برای دستیابی بدان می‌کوشید تا تار و پود متون کلاسیک را از نو بازشناسد، مبانی فکری‌شان را بازیابد، ذهنیت و جهان‌بینی مستتر در آنها را دریابد و رابطه این ذهنیت را با ویژگی‌های دوران خالق اثر تشخیص دهد و کاربردهای نظری و عملی آن را در دنیای معاصر بازشناسد تا از این رهگذر، زندگی فکری مردمان را به یکدیگر پیوند زند؛ امری که دل در گرو آن نهاده بود.
او در ادامه گفت: برآمدن «دور روزگار؛ افسانه و افسون: آغاز پادشاهی کیومرث تا پایان کار رستم» از سرِ همین ارادت بود؛ می‌اندیشید که فردوسی در بحران اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی حاکم بر ایران قرن چهارم و پنجم هجری که معلول تغییر و تبدیل حکومت‌ها و نفوذهای سیاسی و فکری تازیان و ترکان و اصطکاک با ریشه‌های فرهنگی و علاقه‌های ملی ایرانی بود، از پیوستن به قدرت‌های حاکم سَر باز زد و در انزوای توس در جهت سرایش شعری مستند، توأم با نرمی کلام و سادگی بیان و در جهت عشق به تاریخ و ارزش‌های دیرین قوم خود به شاعری پرداخت. و بدین قرار، در عرصه تاریخ، فرهنگ و ادب فارسی، آثار گرانسنگی از خود به جای نهاد که به لحاظ کیفیت، راهیان این راه را پرفایده است.
کوروش کمالی در پایان سخنان خود گفت: اگر چه امروز دریغاگوی حضور اوییم، اما ایران‌زمین به همت نادره‌مردانی چون استاد عباس کشتکاران می‌بالد؛ طلایه‌دارانی که با قدم شوق در راستای اعتلای این سرزمین و پاسِ داشته‌هایش کوشیده‌اند. او بخشی انکارناپذیر از امتداد بی‌پایان دالان تاریخ و ادب این سرزمین است که در آن عشق به ایران را با همۀ داشته‌های ادبی به تصویر کشیده است. کارنامۀ پربار استاد افتخاری است برای همه فرهنگوران ایران زمین و فارس. ما و تمامی دوستداران فرهنگ و تمدن غنی این سرزمین به این گنجینه دوست‌داشتنی و تکرارنشدنی، مدیونیم. او که بازتاب سبزینه‌های اندیشه‌اش را، به شیوایی و زلالی، در جاری نگاشته‌هایش در بازشناخت انگاره‌های تاریخی و ادبی این سرزمین روان داشت و ما مردمان این مرز و بوم به بهره‌مندی از غنای دانش و بینش او بر خود می‌بالیم. بر این باور؛،برپایی این یادمان و سامان دادن به آخرین شماره از واژه، پس از درگذشت ایشان، ادای دینی بود بر ما در پاسداشت او و اندیشه‌اش. آخرین شماره از واژه شکل گرفت تا یادنامه‌ای باشد در رثای بخردی مردی که بینش و اندیشه را و صاحبان علم و ادب را ارج می‌نهاد و بزرگ می‌انگاشت؛ چنان‌که در ۹ شماره پیشین واژۀ برآمده به مدد وی و در دوران حضور انفسی عمر او، بازتاب این نگاه موج می‌زند. یادش چون نام بلندش مانا باد!
در ادامه این نشست، ابوالقاسم فقیری درباره عباس کشتکاران و خدمات او گفت: عباس کشتکاران دارای دستی گشاده و اخلاقی نیکو بود و از نسل اول داستان‌نویسان فارس؛ اگرچه بعدها داستان نویسی را کنار گذاشت و بیشتر به کارهای پژوهشی پرداخت. خوانش گسترده بود و محفل‌های ادبی‌اش شهره عام و خاص. دلبسته فرهنگ ایران بود و همگام با استاد باستانی پاریزی و صادق همایونی، اثار ارزشمندی را آفرید.
حجت‌الاسلام محمد برکت نیز با اشاره به ارزش انتشار آثار کشتکاران، بویژه نشریه “واژه” افزود: تجربه زندگی استاد و دیگر بزرگان فرهنگ نشان‌دهنده آن است که باید تلاش کرد تا ایده‌های بزرگ خود را در دوران زندگی به ثمر رساند چرا که پس از درگذشت آنها، تجربه نشان داده که کمتر بازمانده‌ای همت و دغدغه به ثمر نشاندن ایده‌های بزرگان را دارد. اینک نیز بر آن امیدیم که حداقل بتوان شاهد تداوم چاپ نشریه واژه بود که استاد سخت بدان عشق می‌ورزید.
همچنین محمدرضا خالصی با یادی از خاطرات مصاحبت خود با عباس کشتکاران، در توصیف خدمات او گفت: استاد کشتکاران صادق و صریح بود و ادبیات کلاسیک فارسی را به جان دوست می داشت. با شعر نو چندان میانه‌ای نداشت، شاید هم بدان دلیل که عشق به زبان فارسی و دغدغه آسیب رسانی بدان را در ذهن داشت. کمتر کسی را می‌شناسم که به صراحت ایشان نقد و نظرات خویش را آشکارا کرده باشد و تعریض خویش را بیان کرده باشد. تجربه فعالیت‌های سیاسی و پیوند ایشان با بزرگان، او را صاحب خاطرات فراوانی در پیش و پس از انقلاب ساخته بود که تنها بخش اندکی از آن را مکتوب کرده‌اند و ما متاسفانه از داشتن تاریخی شفاهی به روایت ایشان در آن روزگاران بی‌بهره شده‌ایم.
در ادامه این نشست محمود معلم و رضا پرهیزگار به ذکر خاطرات خویش از عباس کشتکاران پرداختند.
همچنین همزمان با برگزاری یادمان عباس کشتکاران، دهمین شماره از نشریه واژه به حمایت خاندان او و توسط دانشنامه فارس با عنوان “یادواژه استاد عباس کشتکاران” منتشر شد که در برگیرنده مقالات و داستان‌های منتشرنشده عباس کشتکاران، مقالات و داستان‌ها و شعرهایی در سوگ او و پاسداشت خدمات فرهنگی‌اش است
