مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس:توسعه پایدار یک کشور از دالان حوزه فرهنگ آن می گذرد
خبر پارسی – مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس معتقد است: حوزه فرهنگ مهمترین حوزه است که فکر می کنیم توسعه پایدار یک کشور از دالان آن می گذرد.
کوروش کمالی سروستانی که در بیست و نهمین نشست “روزنامه نگار در زوم” با موضوع نقد و بررسی آثار “حسن دهقان” دبیر “سرویس فرهنگ و هنر” روزنامه “افسانه” چاپ شیراز سخن می گفت،با اشاره به اهمیت و ضرورت سرویس فرهنگ و هنر در رسانه ها گفت: اصولا اگر توسعه اقتصادی و اجتماعی در جامعه ما با چالش روبرو است به علت این است که در توسعه فرهنگی سرمایه گذاری نکردیم،اگر امروز اخلاق اجتماعی یا سیاسی یا حرفه ای دچار آسیب است به این دلیل است که ما در بحث فرهنگ به طور جدی سرمایه گذاری نکردیم.اگر در جوامع دیگر در شاخص های کلی خود الآن می توانند افتخار کنند به راست گویی و راست آزمایی و همچنین به اقتصاد پویا و احترام و حقوق شهروندی،چون از قضا در تحول حوزه فرهنگی سرمایه گذاری کردند و به همین خاطر عرصه فرهنگ،عرصه ظریف،دقیق،عمیق و لطیفی است،به همین خاطر چه تولید کنندگانش ،چه مصرف کنندگانش و چه خبرنگارانش همه این ها دارای اهمیت می شوند و اگر این عرصه به هر دلیلی آسیب دید،همه جوامع آسیب می بینند.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس در بررسی روند تحول کشور ایران گفت: در سیر تحولی ایران یک جاهایی به اختلاس میلیاردی می رسیم،یک جاهایی به یک حکم خلاف قانون و یک جاهایی نیز به سوء استفاده های شخصی می رسیم اما همه آن آسیب ها قابل جبران است ولی آن چیزی که قابل جبران نیست،آسیب فرهنگی است و این آسیب امروز ما را با یک چالش جدی روبرو کرده،به همین خاطر کاری که جناب دهقان و سایر دوستان سرویس فرهنگی روزنامه می کنند از اهمیت خاصی برخوردار است .
وی با اشاره به سابقه کاری حسن دهقان در نشریات دانشجویی و ورود او به روزنامه “خبر جنوب” گفت:روزنامه خبر در خیلی جاها برای زاده شدن خیلی شخصیت ها مثل نویسنده گان و خبرنگاران و گزارشگران نقش ایفا کرد که البته بعضی با او ماندند ،بعضی از او گسستند،بعضی کم مهری کردند با این روزنامه و بعضی نیز پرمهری اما واقعیتش این است که نقش روزنامه “خبر جنوب” غیر قابل کتمان و غیر قابل حذف است به ویژه آنکه روزنامه خبر بیش از دو دهه یعنی تا اواسط دهه هفتاد یکه تاز عرصه مطبوعات فارس بود.
کمالی سروستانی افزود: آشنایی من با حسن دهقان در دوره فعالیت او در روزنامه خبر جنوب بود.زمانی که گزارش های خوبی در این روزنامه می نوشت و البته گاهی اوقات روایت او از رویدادها محل بحث ما با ایشان بود.خوشبختانه او وقتی به روزنامه “افسانه” رفت دستش در نوشتن بازتر و در نوع گزارش ها و کاری که می کرد بازتر شد.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به فعالیت های اجتماعی حسن دهقان و نزدیکی اش با ارگان های فرهنگی گفت:ما در جامعه ای زندگی می کنیم که یک گام به پیش برای ما مهم است یعنی یا هیچ یا همه نیست و اگر بخواهیم غیر از این کار کنیم باید آرمانگرا باشیم .می توانیم یک منتقد خوبِ خانه نشین و وبلاگ نویس باشیم.اما اگر یخواهیم یک گام رو به جلو یرویم ،مجبوریم به یک چیزهایی تن بدهیم .خوشبختانه حسن دهقان در این زمینه فعالیت های اجتماعی خوبی داشته و امیدواریم که او هم در روزنامه نگاری هم در نوشتن و هم در رشد و هم در سبک هایی که نوشتن موفق باشند.آرزوی توفیق و موفقیت او را داریم چرا که هنوز جوان است و فرصت رشد دارد.
در این نشست همچنین سعید نظری خبرنگار پیشین ایسنا در توصیف حسن دهقان گفت: او یک فعال فرهنگی است که کار روزنامه نگاری هم انجام می دهد و اتفاقا شاید کمتر کار روزنامه نگاری انجام می دهد !
به اعتقاد سردبیر سابق خبرگزاری ایکنا در فارس حسن دهقان در آثارش به نسل جدید فرهنگ و هنر فارس توجه نشان می دهد و گاهی نیروهای جوان و گمنام این حوزه را در روزنامه معرفی می کند و برایش تفاوتی ندارد که این افراد گمنام یک معلول باشد و یا حتا یک کودک سه ساله بلکه برای او مهم هست که به فرهنگ و هنر فارس توجه جدی نشان دهد.او لایه هایی از هنر فارس را در کوچه پس کوچه های شیراز پیدا و معرفی و از مجموعه داشته های استان استفاده می کند و پیگیر چالش های فرهنگ و هنر فارس است.
نظری در عین حال گفت :حسن دهقان بر خلاف اینکه روزنامه نگاری تدریس می کند اما گاهی اصول خبر نویسی را در کار خود رعایت نمی کند .گاهی لید آثار او مشکل دارد و مستقل از خبر نیست.لید آثار او جدا شده از متن خبر نیست و این ایراد در اغلب آثارش دیده می شود.
مدیر روابط عمومی و امور بین الملل شورای شهر شیراز با بیان اینکه حوزه فرهنگ و هنر حوزه فاخری است گفت:ادبیات این حوزه نیز باید نسبت به سایر حوزه ها فاخرتر باشد اما نگارش حسن دهقان با مطلوب های این حوزه خیلی فاصله دارد.
این روزنامه نگار با سابقه از شاخه به شاخه پریدن های سبک کاری دقان ایراد گرفت و گفت:او برای ما روشن نمی کند که تحلیلگر است،گزارش نویس است و یا خبرنگار است . او اگر تحلیلگر است بهتر است در یک حوزه مشخص تحلیل بنویسد یا ادبیات ،یا صنایه دستی،یا کتاب و یا هنر ….
نظری همچنین از سیاه نمایی حوزه فرهنگ در آثار دهقان انتقاد کرد و گفت :نمی دانم چرا این روزنامه نگار خوب اصرار دارد حوزه فرهنگ و هنر را سیاه ببیند چرا که حوزه فرهنگی استان آنقدر که او تصویر می کند سیاه و ناامید نیست.
وی استفاد از فعل مضارع را ایراد اغلب روزنامه نگاران شیرازی دانست که حسن دهقان نیز از این قاعده مستثنی نیست .
به اعتقاد این روزنامه نگار کارهای حسن دهقان در حوزه نشر و کتاب و کمپین هایی که در این زمینه راه اندازی می کند متاثر از تجربه روزنامه نگاری اوست که جای تقدیر دارد.
مدیر روابط عمومی و امور بین الملل شورای شهر شیراز در پایان از اینفوگرافی های حسن دهقان در صفحه فرهنگی روزنامه افسانه به نیکی یاد کرد و گفت: جای اینفوگرافی در روزنامه های شیراز خالی است و این کار حسن دهقان جای تقدیر دارد.
مدیرمسئول و صاحبامتیاز هفتهنامه بامداد راستین نیز معتقد است حسن دهقان قبل از اینکه خبرنگار باشد یک نویسنده است.
محمدجواد شلتوککار نیز که در نشست نقد آثار حسن دهقان خبرنگار و روزنامهنگار حوزه فرهنگی استان فارس سخن می گفت،افزود: شاید همین خصوصیت دهقان باشد که گزارشنویسیهای او را به سمت قصهگویی سوق داده است.
وی درعینحال یک انتقاد هم به گزارشنویسیهای دهقان وارد دانست و گفت: در برخی از گزارشهای این روزنامهنگار قصهگویی با یک سکته ملموس مواجه میشود.
شلتوککار دلیل این اتفاق را آمیختگی خبر، تحلیل و گزارش در آثار دهقان دانست و افزود: نمونه این اتفاق را میتوان در گزارش حسن دهقان از نمایشگاه آثار تجسمی معلولین ذهنی شیراز دید.
سرپرست سابق خبرگزاری ایلنا در استان فارس، دهقان را روزنامهنگار باسوادی خواند و گفت: دهقان سواد رسانهای خود را مدیون مطالعه فراوانش در حوزه اطلاعرسانی است.
شلتوککار ادامه داد: شاید یکی از دلایلی که گزارشهای دهقان به دل مینشیند این است که این دانشآموخته رشته فیزیک الفبای نوشتن را مانند یک دانشآموز درسخوان مدرسه خبر بهخوبی آموخته است.
وی در ادامه لید یکی از گزارشهای دهقان را خواند و گفت: وقتی دهقان در ابتدای این گزارش مینویسد« از پلههای نگارخانه وصال که پایین میروی دلت هری میریزد، هنوز خبر آوارگی هموطنان در گوشه و کنار بوشهر در اثر خشم زمین از ذهنها رخت برنبسته است و… » حکایت از این دارد دهقان که الفبای قصهگویی را خوب آموخته و در گزارش از نمایشگاه نقاشی کودکان زلزلهزده بوشهری در نگارخانه وصال با هنرمندی خاصی فضای نگارخانه را برای خواننده به تصویر میکشد تا خواننده این گزارش فرهنگی هنری با تجسم فضای مکان برگزاری نمایشگاه خود را در میان نقاشی کودکان زلزلهزده بوشهری ببینند.
مدیرمسئول و صاحبامتیاز پایگاه خبری تحلیلی راستین آنلاین دید خوب و توانمندی کشف سوژه را از دیگر ویژگیهای حسن دهقان برشمرد و افزود: واقعیت این است که دید خوب دهقان و انتخاب سوژههای بهروز فرهنگی هنری به صفحه فرهنگ و هنر روزنامه خبر جنوب اعتبار بخشیده بود.
شلتوککار ادامه داد این ویژگی باعث میشود تا بهعنوانمثال دهقان زوال هنر هفتم در شهرشیرازرا بهخوبی در طبقات مجتمعهای تجاری ببیند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش دوران فعالیت روزنامهنگاری دهقان را به دو بخش فعالیت در روزنامه خبر جنوب و افسانه تقسیم کرد و گفت: به نظرمیرسد دهقان در روزنامه افسانه کمی متفاوتتر از دهقان خبر جنوب است.
به اعتقاد این روزنامهنگار را قدرت تصمیمگیری«حسن افسانه» از«حسن خبر » کمی بیشتر به نظرمیرسد.
شلتوککار در تشریح این نظرخودگفت: شاید در نگاه اول این اتفاق ناشی از تفاوتهای سیاست دو روزنامه باشد اما به نظر من بخش عمده این اتفاق به جوهر حسن دهقان بازمیگردد.
به اعتقاد شلتوککار دهقان در هجرت از خبر به افسانه قلم خود را بالغتر از گذشته یافته است به همین دلیل است که در افسانه بیمهاباتر اما با دقت تر مینویسد.
وی در ادامه ضمن منحصربهفرد بودن گزارشهای فرهنگی دهقان و با تأکید بر اینکه دهقان به همان اندازه که در قصهگویی و قصهنویسی تبحر دارد و نوشتههایش دارای یک ریتم معنادار هارمونی مشترک و قابلتشخیص به لحاظ اصالت قلم است گفت: دهقان در برخی مواقع برای انتخاب تیتر دچار چالش کلیشهای بودن میشود.
شلتوککار ادامه داد: گاهی تیترهای هنری و سینمایی حسن دهقان چنان به دل مینشیند که مخاطب را ترغیب به خواندن مطالب این روزنامهنگار جنتلمن میکنند اما گاهی هم تیتر چرا کلیشه و ابتدایی است که خواننده با دیدن تیتر «بیست و سومین جشنواره تئاتر فجر فارس کلید خورد » راضی به ادامه خواندن مطلب نمیشود.
وی درعینحال افزود: اما گاهی ذهن خواننده با مشاهده تیتر« هجران شیرازیها از وصال» و یا «اهالی موسیقی در خیال تخت جمشید» چنان به پرواز درمیآید که تیترهای نظیر «یک قرن سینماداری شیراز» را به فراموشی میسپارد.
سردبیر سابق هفتهنامه ماه رویان انتخاب عکس برای گزارشها را یکی دیگر از چالشهای حسن دهقان دانست و اشاره به اینکه این نقدتقریبا به همه خبرنگاران و روزنامهنگاران استان فارس وارد است در نقد عکس انتخابی دهقان برای گزارشش از آثار نقاشی کودکان زلزلهزده بوشهری افزود: به نظرمیرسد حسن دهقان به کودکان زلزلهزده بوشهری چنان سینه دیوار نگارخانه وصال فرمان خبردار داده و از آنها عکس گرفته که انسان به تئوری اسارت انسان در جبر کامل ایمان میآورد.
شلتوککار در پایان افزود: دهقان باید خود قضاوت کند که اگر بهعنوانمثال در مصاحبهاش با منصور اوجی این شاعر شیرازی را روی نیمکت یک پارک مینشاند، از او عکس میگرفت و آن عکس را در گزارشش کار میکرد بهتر بود یا با او کنار دیوار ایستاده و عکس یادگاری بگیرد و همان عکس را بهعنوان عکس یک مصاحبهاش کار کند.
در این نشست همچنین حسن دهقان با اشاره به فعالیت و تلاش خود در حوزه فرهنگی و نقد رویدادهای این حوزه گفت: متاسفانه رصد مسائل حوزه فرهنگی و پرداختن به مشکلات این حوزه کک هیچ مدیر فرهنگی را نگزید و مجبور شدم با فعالیت در انجمن مفاخر فرهنگی به ارضای روحی خود در حوزه فرهنگ بپردازم اما متاسفانه فعالیت در این حوزه باعث شد کار روزنامه نگاری من آسیب ببیند با این وجود تلاش کردم قلم نقد را زمین نگذارم و افتخار می کنم روزنامه نگارم.
این روزنامه نگار و منتقد فرهنگی در عین حال فعالیتش در انجمن مفاخر فرهنگی را سبب خیری برای معرفی برخی از فراموش شدگان مفاخر فرهنگی استان در دانشنامه های مجازی چون ویکی پدیا دانست.
دهقان در پایان گفت: استفاده از اول شخص در گزارش هایی که می نویسد آگاهانه است اما به هر حال می دانم که بر کارم نقد وارد است و تلاش می کنم با مطالعه و تو صیه دوستان روزنامه نگارم ایرادات کارم را کمتر کنم.