کتاب ” صدسال” حسن مشکین فام رونمایی شد؛کمالی سروستانی: صد سال، حکایت تاریخ فرهنگی استان فارس است/ مشکین فام: اهمیت و اعتبار هر قوم و هر ملتی به تمدن و فرهنگ آن ملت است
خبر پارسی – فرزاد صدری :شامگاه شنبه ۴ شهریور ماه،از نخستین جلد مجموعه ۷ جلدی کتاب “صد سال” حسن مشکین فام هنرمند نقاش و عکاس شیرازی در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس رونمایی شد.
کمالی سروستانی:آقای مشکین فام امروز آمادگی مستند شدن،ثبت شدن و آرشیو شدن دارد
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با ابراز خوشحالی از چاپ نخستین جلد از مجموعه ۷ جلدی “صد سال” که به چهره های تاثیر گذار استان در حوزه فرهنگی و هنری اختصاص دارد،اظهار داشت:
نویسندگان شاعران ،فرهیختگان و هنرمندان گرد هم جمع شدیم تا صد سالگی اثر استاد مشکین فام را به جشن بنشینیم .صد سال، حکایت تاریخ فرهنگی استان فارس است .صد سال حکایت دالان های تاریک ، رنج ها ،نوشته ها ،گراورها ،کلیشه ها، خط ها ، سختی ها ، سرب ها و دردهای چاپخانه داران است.
وی سی سال تلاش مشکین فام برای خلق این اثر را ستود و گفت:صد سال گزیده ای است ، دالانی است روایتی است ،از یک تاریخ .روایتی که استاد مشکین فام با عشق ، با احساس و با پایمردی بیش از سی سال از عمر خود را پای آن گذاشته است.
کمالی سروستانی یادآور شد:مشکین فام عکاس است.نقاش است.پژوهشگر است.نویسنده است و در آئین رونمایی از نخستین جلد کتاب صدسال متوجه شدیم که فیلمساز است و تدوین هم می کند.همه این کوشش ها به شکل فردی، با پایمردی،با رنج،با دیدن بی مهری ها ، با کمی امکانات، در سال های مختلف پی ریخته شد تا امروز دانشنامه فرهنگ فارس در ۷ جلد، هزار حکایت، هزار روایت،هزار شخصیت،هزار اتفاق سبز شود و امروز اولین جلد از این هزارگان رونمایی شود .
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اختصاص جلد اول کتاب صد سال به ناشران و روزنامه نگاران گفت: اولین جلد را استاد مشکین فام خوب انتخاب کردند.نشر،چاپ ، روزنامه، طلوع آگاهی.آغاز تجدد،شروع تحول ، درک و همه این اتفاقات نشان می دهد که ما با مردی طرفیم از جنس احساس و عشق . ما در مرکز اسناد معمولا آثار ارزشمند را ثبت می کنیم، مستند می کنیم و آرشیو. آقای مشکین فام امروز آمادگی مستند شدن،ثبت شدن و آرشیو شدن دارد.آرشیوی در تاریخ فرهنگ فارس.
کمالی سروستانی در پایان گفت: کار دانشنامه ای تصویری و تحقیقی و آن هم تحقیق میدانی و گفت و گوی رودررو با شخصیت های تاثیر گذار فرهنگ فارس توسط جناب مشکین فام ستودنی است،کاری ارزشمند و ماندگار است و برای ایشان در ادامه این راه پرشکوه،این کشف، این ثبت و این ماندگاری آرزوی توفیق می کنم.
مهدی امید بخش:مشکین فام از انسان تنهای معاصر می گوید
در ادامه مهدی امید بخش معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز به پیشینه نقاشی و عکاسی حسن مشکین فام گفت: مشکین فام با رنگ ها و دستان طلاریزش ،احساس و یکرنگ بودنش در نقاشی حرف هایی دارد که شنیدنی است.او در آثارش از تنهایی انسان امروز سخن می گوید و از دیروز و امروز کلام ناگفته بسیاری دارد و برای آینده نیز رنگ هایی ترسیم نموده که نسل های بعد هنر و اندیشه اش را گرامی خواهند داشت.
به باور وی ، کلک مشکین فام طبیعت بهشت گونه شیراز را چنان جلوه می دهد که یاد آور شعر سعدی است و زیبایی شعر گونه تابلوهای این هنرمند نقاش موسیقی دیگری در انسان برمی انگیزاند.
سیروس رومی:ملت نگه دارنده ای نیستیم
در این برنامه همچنین سیروس رومی،روزنامه نگار و پژوهشگر حوزه مطبوعات با اشاره به اختصاص بخش اول نخستین جلد کتاب صد سال حسن مشکین فام به روزنامه نگاری،یکی از عناصر آگاهی در هر جامعه ای را روزنامه و رسانه دانست و گفت:توجه مشکین فام به روزنامه نگاران به دلیل نقش آگاهی بخشی این قشر و کارکرد استنادی آنها ستودنی است.
وی افزود: حسن مشکین فام زندگی،وقت و جوانی خود را برای ثبت فرهنگ و هنر این سرزمین گذاشته و برای خلق این اثر صدها ساعت وقت گذاشته تا دانشنامه ای را گردآوری کند که جوانان را در آینده از جست و جوی زیاد بی نیاز کند.
این پژوهشگر در پایان با انتقاد از بی توجهی به نقش آرشیو در فرهنگ سازی و هویت بخشی گفت: ما ملت نگه دارنده ای نیستیم و شاید و به نظر می رسد از بازماندگان اهه ویران کننده باشیم تا الهه سازنده! و متاسفانه هرکسی آمد هر چیز قبل از خودش را ویران کرد لذا با این تصویر ذهنی باید بگویم که آرشیو کرده چهره های فرهنگی و موثر فارس در مجموعه ۷ جلدی کتاب استاد مشکین فام با نام “صد سال” اقدامی نیکو و پسندیده ای است.
مشکین فام:جلد اول کتاب صد سال کامل و جامع نیست
بر پایه این گزارش حسن مشکین فام نیز در آئیین رونمایی از کتاب ِ “صد سال” خودگفت: اهمیت و اعتبار هر قوم و هر ملتی به تمدن و فرهنگ آن ملت است. تمدن و فرهنگی که توسط فرهنگوران،استادان و فرهیختگان آن جامعه تولید می شود. بنابراین حفظ و نگهداری از دستاورد های آنها وظیفه ارگان های فرهنگی و تک تک آحاد یک ملت است.
وی در اهمیت نقش آرشیو آثار و چهره های فرهنگی گفت:اهمیت این موضوع تا اندازه ای است که برخی از کشورهای متمدن و پیشرفته فرهنگی بخش عمده ای از وقت و درآمد خود را صرف این کار می کنند.به چند دلیل اول اینکه آن را حفظ و نگهداری می کنند چرا که اگر یک اثر فرهنگی خراب شد، دیگر نمی شود آن را درست کرد .دوم اینکه این آثار نگهداری شود تا نسل های بعدی نیز این آثار را ببینند و بیاموزند و بدانند پدرانشان و پدر بزرگانشان که بودند .مسئله سوم این است که ملت ها با نگهداری آرشیو و آثار هنری خود آنها را حفظ و چاپ و منتشر می کنند و فرهنگ و هنر خود را به رخ دیگر کشورها می کشند.
وی با طرح این سئوال که چرا باید در پاسداشت میراث و مفاخر فرهنگی خود کوتاهی کنیم؟گفت: در نیم قرن اخیر جند هنرمند را دیده ایم و آثار او را بازسازی کردیم و نگه داشتیم؟در آلمان فقط برای گوته یک موزه ۴ طبقه دارند و انگار که یک نفر با او راه افتاده باشد و لحظه لحظه او را پوشش داده است و جالب اینکه غیر از آن، ۴ موزه دیگر برای گوته نیز وجود داشت. سئوال من این است ما از حافظ و یا سعدی و آثار و شواهد آنها چه داریم؟اصلا حافظ و سعدی هیچ ما از پنجاه سال پیش چه داریم؟از سی سال پیش چه؟در شیراز خانم فاطمه رعنا حسینی ۶۰ سال کتابفروشی داشت از کتابفروشی او چه مانده؟ متاسفانه هیچ!
مشکین فام به تلاش خود برای پاسداشت مواریث فرهنگی اشاره کرد و گفت:من سعی کرده ام در تمام این سال ها همین چیزی که هست را نگهداری کنم .الآن ۴۰ سال است که در کنار نقاشی ،عکاسی می کنم چون به پرتره علاقه داشتم از چهره ها عکاسی کردم و دیدم که فقط در حوزه فرهنگ و ریز تر بگویم در حوزه چاپ و نشر چقدر چهره داریم مثلا حروفچینی که ۳۰ سال حروف چینی کرده را نمی شود به او بی توجهی کرد..نمی شود از امثال زحمتکشان حوزه فرهنگ گذشت اتفاقا توجه دقیق من به افراد گمنامی است که آمدند رفتند و هیچ نام و نشانی از آنها نیست.شما اگر کاشی کاری زیبای مساجد را ببینید متوجه می شوید که هیچ اسمی پائین کاشی نیست . هنرمند کاشی کار اصلا اسم خود را ننوشته . متاسفانه عکاسی و آرشیو در ایننجا نهادینه نشده نه مسئوولین و نه خود هنرمندان و فرهنگوران به این موضوع توجه نداشته اند..
این هنرمند با تمجید از برگزاری سلسله نشست های روزنامه نگار در زوم در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس و آرشیوی که از این روزنامه نگاران در این مرکز تهییه شده،گفت: متاسفانه شما وقتی به مراکز فرهنگی ما می روید هیچ سابقه و پیشینه ای از آن مرکز وجود ندارد !سال ها فعالیت کردند اما از فعالیت خود چیزی ندارند .امروز وقتی که دنبال یک سری کارها بودم رفتم در یکی از اتاق های مرکز اسناد فارس با منظره ای روبرو شدم که تعجب مرا برانگیخت .مرکز اسناد برنامه ای دارد به نام روزنامه نگار در زوم و من دیدم که عکس تمام روزنامه نگارانی را که در این برنامه نقد شدند،قاب کرده بود و به طرز زیبایی در اتاق چیده بود.واقعا لذت بردم از این کار چرا که مراکز فرهنگی ما عادت ندارند داشته های خود و فعالیت هایشان را مستند سازی کنند.مراکز فرهنگی زیادی را می شناسم که سی سال و یا چهل و حتا صد سال کار کرده اند هیچ چیز از کارکرد خود ندارند.متولیان فرهنگی حتا عکسی از خودشان ندارند اگر هم داشته باشند مدیر بعدی آن را حذف می کند و در واقه یک سند و یک هویت را حذف می کند!
وی با اشاره به جلد اول کتاب صد سال گفت: عکس های این کتاب دو جلد است یکی عکس هایی که خودم گرفتم و دیگری عکس هایی که جمع آوری کردم . عکس های گرد آوری شده خیلی کار سختی بود چرا که من نه نامی و نه چیزی از آنها می دانستم لذا فقط عکسی که به دستم می رسید کفایت نمی کرد باید پرس و جو می کردم ببینم صاحب عکس کیست و با موضوع کتاب من چه ارتباطی دارد .
مولف کتاب صد سال در پایان گفت:باید بگویم جلد اول این کتاب ، کتابی کامل و جامع از جامعه چاپ و نشر نیست .عده ای را من هنوز نمی شناسم. عده ای فراموش شده و عده ای جا افتادند. لذا خواهش می کنم هرکسی هر اطلاعی از این دوستان دارد بدهد که در چاپ بعدی آن را جبران کنم .جلد دوم کتاب صد سال به نام هنرهای دستی است و جلد سوم هنرهای تجسمی و بعد موسیقی بعد عکاسی و بعد ادبیات که هرکدام شامل زیر مجموعه های دیگری می شوند.مثلا هنرهای دستی سی رشته هستند و خیلی از رشته ها نابود شده .دعا کنید تا زنده هستم این ۷ جلد کتاب را تمام کنم .
در پایان این نشست از برخی چهره های فرهنگی در حوزه نشر،چاپ و روزنامه نگاری ،توسط حسن مشکین فام تجلیل شد.