نوزدهمین دیدار در شب سعدی/ بخشی از تمدن ایران زمین؛ وامدار اندیشه سعدی

خبر پارسی – مراسم نوزدهمین یادروز سعدی با حضور سعدی پژوهان و دوستداران شیخ اجل، تحت عنوان «شب سعدی» در شیراز برگزار شد. میهمان ویژه شب سعدی، محمد باقر نوبخت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور بود. علیرضا قربانی هم در این رویداد، قطعاتی از اشعار مختلف سعدی را در قالب‌های مختلف موسیقی اجرا کرد.

بخشی از تمدن و فرهنگ ایران زمین وامدار اندیشه سعدی است
کوروش کمالی سروستانی، دبیر ستاد بزرگداشت یادروز سعدی در این مراسم گفت: جهت برگزاری این مراسم دستگاه‌ها و نهادهای مختلفی نظیر استانداری فارس، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان، اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی، اداره‌کل آموزش و پرورش، صدا و سیمای فارس، شهرداری شیراز، مرکز اسناد و کتابخانه ملی، بنیاد فارس‌شناسی در قالب ستاد برگزاری مراسم یادروز سعدی با یکدیگر همکاری داشته‌اند.
مدیر مرکز سعدی شناسی افزود: این ستاد ما را مفتخر ساختند تا در تقارن مبارک شب پاسداشت سعدی و شب میلاد نور، میلاد مولای متقیان امیرالمؤمنین(ع) در بارگاه شیخ بزرگ، سعدی شیراز، در سایه‌سار شما سعدی دوستان فرهیخته گردآییم و مفاخرانه میلاد «دیباچه مروت و سلطان معرفت» را که سعدی در مدحش او را «شیر خدای و صفدر میدان و بحر جود» و «کرم‌پیشه شاه مردان» می‌خواند، تبریک و تهنیت گوییم و به تکریم سعدی شیرازی بپردازیم که در درون‌مایه اندیشه خود، سیره والای امیر مؤمنان را سرلوحه داشت.
کمالی سروستانی تاکید کرد: شاعری که او را به واسطه هنر بی‌بدیلش «ملک‌المتکلمین»، «پادشاه ملک سخن»، «رب‌النوع ادب پارسی» می‌خوانند، اعجازش را در کلام می‌ستایند و آفرینشش را در خلق معانی به ثنا می‌نشینند، حظّ نفس را و لذت متن را در مصاحبت با کلامش به غایت می‌یابند و سلطان یگانه مُلک سخنش می‌خوانند و «این قولی است که جملگی برآنند» و همو که صافی آبگینه کلامش، روانی چشمه‌ساران را مانَد و جان‌بخشی معانی‌اش، تکریم بسیار را شاید و ما دلخوشان کلامش، اگرچه در بحر مکاشفتش مستغرقیم، حالی که از این معاملت به درآییم، به قدر وسع خود و نه به بلندای نام شیخ، از بحر معانی‌اش، خوشه برچینیم.
وی، سعدی را شاعر بلندآوازه‌ای دانست که با زبان و ذهنش در ساحت جهانی زیستن‌گاه ما تصرف کرده است و افزود: کلام و بیان سعدی با آرمان و مطلوب‌های ما نسبتی دارد و اگر جز این می‌بود، ما را چگونه یارای آن بود که در عصر غربت و بی‌همیاری، در این کره خاکی سکنی گزینیم و در خلوت و جلوت خود، به شاعرانگی زندگی کنیم که بی شک اگر چون اویی نبود، ماهیت و ذات زیستن ما، از لونی دیگر می‌بود.
مدیر مرکز سعدی‌شناسی اضافه کرد: در میان مردمان، کلام سعدی، همانند کلام رسول مِهری است که چیزی جز نیک سرانجامی آدمیان و نیک‌زیستی آنان نمی‌خواهد. او به رستگاری انسان می‌اندیشد و در این راستا دقیقه‌ای را فرو نمی‌گذارد.
وی با تأکید بر اینکه ما امروز بخشی از تمدن و فرهنگ خویش را وامدار اندیشه اوییم که با جهان‌بینی ژرف خویش و تکیه بر دیده‌ها و شنیده‌ها و یافته‌هایش، فرهنگ این سرزمین را به سهم خود متحول ساخته و تعالی بخشیده است، افزود: این مسئله به گونه‌ای است که هم امروز نیز ما به یافته‌ها و دیدگاه‌های سعدی نیازمندیم و این همه را به فراخنای عمر خویش، چونان شریطه‌ای نِژاده، بر گوش هوش بنیوشانیم و در ملکوت ذهن به تکرار بنشانیم و مگر جز این است که در این زمانه استیلای بی‌همدلی و گم‌گشتگی، خویش را دستاویزی می‌جوییم تا فارغ از غوغای باطل‌سالاری، بی‌بیم از گرداب‌های هائل، در ساحت افقِ امنِ حقیقت، دمی بیاساییم؟

کمالی سروستانی عنوان کرد: چه دلپسند است که هم‌چنان هراس از تاریکی و وحشت از زندان شب، فضیلت زمانه ماست. فضیلتی که در پرتواش، جویان نور و روشنایی و بخردانگی هستیم. آنچه که در سایه‌سار اندیشه خردمندانی چون سعدی می‌توانیم فراچنگ آوریم تا به گونه‌ای بایسته، از چنگال جهل و نادانی رهایی یابیم.
دبیر ستاد بزرگداشت یادروز سعدی با بیان اینکه اگر انسان امروز در پی رستگاری خویش است، باید حقیقت زمان را دریابد، گفت: نسبت بُعد ما به حقیقت، نسبت نزدیکی و همجواری ما به غایت و اندوه، دلتنگی و سرگشتگی خواهد بود و اگر زمانه ما زمانه دریافت این امر ناگزیر است، هنگامه بازگشت به اصل خویش فرا رسیده است. اصلی که با بازگشت، پیوند و انس با ریشه‌های فرهنگی بازخواهیمش شناخت؛ هنگامه بازگشت، پیوند و انس با حکیمانی چون سعدی سترگ.

عمل گرایی سعدی، شخصیت وی را تاریخ ساز کرده است

نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز گفت: عمل گرایی در اندیشه و زندگی سعدی، ویژگی بارزی است که او را از عصر خود جدا و وی را شخصیتی تاریخ ساز کرده است.
آیت الله اسدالله ایمانی در جوار آرامگاه سعدی در شیراز بیان کرد: سخن سعدی که هنوز هم پس از گذشت سالها بر جان و دل مردم جهان جاری است تنها از سر سخنوری و سخندانی نیست بلکه حاصل تجربه مردی عملگراست.
وی با بیان اینکه سعدی شیرازی به جای خلوت گزینی حضور در میدان را برگزیده است افزود: رهبری امسال را سال اقدام و عمل نامگذاری کرده اند که این مهم می طلبد در چنین سالی این بعد از اندیشه سعدی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
آیت الله ایمانی اظهارداشت: در زمانی که اندیشه سعدی متاثر از حمله مغول در جامعه گریزی و اندیشه ستیزی فرو رفته و امواج عرفان، عزلت گزینی و گوشه گیری جامعه ایران را دربرگرفته بود، سعدی رویکرد عمل گرا را برگزید.
وی اضافه کرد: سعدی با انتخاب این اندیشه راهبردی، به همگان نشان می دهد که جهان جای تن آسایی نیست و این مهم را همواره در پند و اندرزهای خود بیان می کند.
او ادامه داد: سعدی شیرازی در مقابل اندیشه گریزی عرفانی، درس و مدرسه را برای خدمت به خلق مطرح می کند و باتوجه به اینکه اهل خانقاه خدمت به خلق را به فراموشی سپرده اند، صاحب دلان را بیرون از خانقاه می جوید.
آیت الله ایمانی گفت:سعدی شیرازی دانش را با کوشش و علم را با عمل می خواهد و هرگز مروج خرد گرایی و فلسفه دانی صرف نیست.
امام جمعه شیراز عنوان داشت: تذکر سعدی به اهالی درس و مدرسه بیانگر پیوند علم وعمل است و او معتقد است که علم را باید برای خدمت به خلق به کار گرفت و از آن ابزاری برای بهبود حیات انسانی استفاده کرد.
آیت الله ایمانی گفت: توصیه سعدی تنها به اهل علم نیست و او مردم عامی را نیز فراموش نکرده است به طوری که سعدی ضمن فراخواندن مردم به کار و کوشش زندگی فقیرانه همراه با تلاش را برتر از خدمتگزاری ذلیلانه می داند.
وی بیان کرد: سیاست عمل گرایانه سعدی بیانگر سنت نبوی و علوی است که این اندیشه با رویکرد توسعه گرایانه و دنیا طلب جهان غرب متفاوت است.
ایمانی اظهارداشت: سعدی بر اساس تجربیات سفرهای خود، نوعی فلسفه عمل گرایانه را پیش روی همگان قرار می دهد و این ویژگی است که سخن وی را علیرغم فراز و نشیب های تاریخی الهام بخش و باقی مانده کرده است.
او ادامه داد: تجارب سعدی و پیوند او میان علم و عمل خود عامل پایایی اندیشه سعدی در فراز و فرود زمان است به طوری که اندیشه او تا امروز پس از حدود ۸۰۰ سال قابلیت شنیده شدن دارد.
آیت الله ایمانی عنوان داشت: سعدی شاعری توانمند است اما شاعری تنها خصیصه او نیست بلکه سعدی روزگار جوانی خود را به جهانگردی گذرانده و از هر خوانی، خوشه ای چیده است.
بنیان اندیشه سعدی بر واقع گرایی و مردم دوستی استوار است

استاندار فارس هم در شب سعدی گفت: واقع گرایی و مردم دوستی بنیان اندیشه سعدی را تشکیل می دهند که برگرفته از معارف قرآنی و سیره بزرگان دین و فرهنگ کهن ایرانی است.
سید محمد علی افشانی، با اشاره به سفارش امام علی (ع) به مالک اشتر مبنی بر اینکه فرماندهان و حاکمان باید پناهگاه استوار رعیت باشند و رضایت مردم را فراهم کنند افزود: سعدی نیز به تبعیت از این سفارس می گوید که ملوک از بهر پاس رعیت هستند نه رعیت از بهر طاعت ملوک.
وی بیان کرد: امیرالمومنین باز به مالک می فرمایند که کارگزاران دولتی را از میان مردمی باتجربه و با حیا و از خاندانی پاکیزه و با تقوا که در مسلمانی سابقه درخشانی دارند برگزین و بازرسانی راستگو و وفادار بر کارگزاران بگمار که سبب مهربانی آنها با رعیت خواهد بود.
استاندار فارس اضافه کرد: سعدی باز به تبعیت از این سخن، خداترسی و پرهیزگاری و عمل صالح را از شروط مدیران و حاکمان روزگار می داند.
افشانی گفت: سعدی شاعر بلندآوازه ایران که همگان او را استاد سخن می نامند، عظمت و بزرگی امام علی (ع) را چنان درک نمود که شجاعت وصف شیر خدا و صفدر میدان و بحر جود را در هیچ کس نمی بیند، هان امامی که خصائل نیک او نظیر جوانمردی و فتوت و مدارا و مروت نیاز امروز و پیروی او تضمین فردای ماست.
استاندار فارس گفت: امام علی (ع) ایمان را پایه و اساس عدالت و عدل را ثمره و نتیجه ایمان می داند و در دیدگاه آن حضرت نادیده گرفتن عدالت ثبات اجتماعی را متزلزل و اجرای آن موجب پایداری و استحکام جامعه است و هیچ امتیاز و برتری و منزلتی برای حاکم نیست مگر به عدالت و مهمترین وظیفه حاکم اقامه قسط و اجرای عدل است و اینکه تمام پشت و پناه و پایگاه حکومت مردمند و رضایت آنان و رابطه صحیح حاکمان و مردم دوری از ظلم و ستم و برقراری عدالت است.
وی اضافه کرد: گستردگی اطلاعات و معارف شیخ، کثرت تجارب و عشق بی پایان او به ساحت پاک آفریدگار و محبت به خلق باعث گردید تا سعدی عالیترین مباحث توحید و عرفان و پندهای فردی و اجتماعی را در موجزترین و زیباترین شکل بیان نماید.
افشانی گفت: سعدی در همه زمینه های فردی و اجتماعی از جمله مروت و جوانمردی، تدبیر، عدالت و عبادت، خدمت به خلق، پرهیز از ریا، اخلاص و اخلاق، خیرخواهی خلق، مقدّم داشتن راحت دیگران بر راحت خویش، نیک خواهی و نرم خویی، پرهیز از مردم آزاری، احسان و نیکی، همدردی با همنوعان و موارد متعدد دیگر گفته و سروده است.
وی، آموزه های سعدی را الگوی زیست انسانی دانست و ادامه داد: سعدی در تجلیل انسان و به دست آوردن دل دردمندان تا آنجا پیش رفت که در نظر او فتح جهان در مقابل فتح دلها بس ناچیز و خرد است.
او گفت: خودبینی و خودپرستی در نظر سعدی قدر و اعتباری ندارد بلکه، سربلندی آدمی در تواضع و فروتنی در مقابل مردم است.

سردبیر

See author's posts