خبر پارسی – موش که نیست، اندازه‌شان به بچه‌گربه نزدیک‌تر است، با ظاهری کثیف، پوزه‌ای دراز، دمی سرخ و دلهره‌آور! از میانه شیراز، به سمت شرق و جنوب که سیر کنی، میان جوی‌ها، در مقابل دکاکین ساندویچ و فست‌فود و بقالی و ماهی‌فروشی و … به‌وفور یافت می‌شوند و به تعداد چندین برابرشان گربه‌هایی که همچنان زاد و ولد می‌کنند و زیاد می‌شوند و مگر اتومبیلی گاه‌گداری یکی از آنها را زیر بگیرد و بکشد، اگرنه از بادمجان بم هم پوست کلفت‌ترند!.
سراسر شیراز را که بگردی، انواع و اقسام جانوران را مشاهده خواهید کرد، سگ هم هست، تعدادی شیک و زیبا، در بغل و کنار مردم و تعدادی ولگرد و کثیف با پوزه‌هایی کف‌آلود و زبان‌هایی آویزان! و همه این‌ها که روزگاری دشمنان طبیعی بودند، امروز به میمنت وضعیت بهداشتی آراسته شهر، در کنار یکدیگر به خوبی و خوشی زندگی می‌کنند.
امروز شیراز و فارس به مدد بی‌تفاوتی و نگاه درمان‌محور مسئولان بهداشت و درمان! همراه با رشد بی‌حد و اندازه فروشگاه‌های اغذیه اعم از غذای آماده و بیرون بر و داخل خور! شاهد رشد انواع و اقسام جانوران موذی بزرگ و کوچک از سوسری و سوسک و ملخ گرفته تا موش و گربه و سگ است و برف هم که مزید بر علت شد تا حیوانات وحشی نیز برای یافتن غذا از بیابان‌ها و کوه‌های اطراف راهی آبادی‌ها شوند.
هم‌اینک تمام آنچه را که از بهداشت در این شهر کلان، می‌توان مشاهده کرد، کارت‌های پیچیده شده در پلاستیک آویزان بر در و دیوار دکاکین تحت نظارت بهداشت است که هر ماه شاید یک مامور مشخص و آشنا، بیاید و امضایی در کادرهای تاریخ‌دارش بیندازد و حالا لقمه‌ای هم خورده و نخورده، برود.
بی‌توجهی محض به زیرساخت‌های لازم در خصوص توسعه بهداشت و ارتقا سطح سلامت جامعه، امروز شیراز و فارس را به شهر و استانی درمان محور بدل کرده است، شهری که داعیه‌دار مرکز توریسم درمانی است!!! بی‌تفاوت به بهداشت مردمانش، کمترین برنامه و طرح را در سطوح مختلف برای پیشگیری از بیماری‌ها ندارد.
در فارس و شیراز می‌توان انواع بیماری‌ها را یافت، از وبا و سرخک گرفته تا سل که انواع و اقسام آن با همراهی اتباع بیگانه شهروند! به این دیار وارد و ماندگار شده است.
محدوده مرکزی شیراز،در نقطه‌ای که بافت فرسوده نامیده می‌شود و بسیاری از شهرک‌ها، از جمله سعدی، میانرود، ده‌پیاله، وزیرآباد و سلطان‌آباد و… گاه تعداد اتباع بیگانه بدون شناسنامه و غیر قانونی، از تعداد شهروندان ایرانی بیشتر است، مردمانی که براساس تنگناهای معیشتی و فرهنگی از بهداشت و مسائل بهداشتی آگاهی کمی دارند و باز به لحاظ تنگناهای مالی،اغلب با بهداشت مانوس نیستند و این همه به لطف بی‌تفاوت و نبود نظارت از سوی متولیان امر خصوصا بخش بهداشت این دیار، تداوم پیدا کرده است.
امروز هرچه در حوزه درمانی پیشرفت نصیب این شهر شده است، در حوزه بهداشت، عقب‌گرد کرده‌ایم، تعداد کارشناسان بهداشتی که سال‌های سال است شاهد اضافه شدن بر تعدادشان نیستیم، در حوزه‌های بهداشت عمومی، بهداشت محیط و بهداشت حرفه‌ای، اندک و شهر گسترده است.
امروز بی‌توجهی به بهداشت به حدی رسیده که مراکز بهداشتی درمانی هم اولویت را درمان قرارداده و به‌دنبال کسب درآمد هستند، زیرا بهداشت هزینه دارد و درمان درآمد و مسئولان درآمد محور بهداشت و درمان این شهر، در کمتر پست بهداشتی هم از وجود کارشناسان و کارشناسان ارشد این رشته استفاده می کنند . ظریفی می گفت اصلا استفاده نکرده و نمی‌کنند!
امروز به مدد اعمال سیاست‌های غلط بهداشتی و سیاسی‌کاری‌های آغشته شده به درمان، متولیان به‌دنبال ساخت بیمارستان و مراکز درمانی . بخش خصوصی نیز اغلب به فکر پول بیشتر است . اما در این میان، بهداشت، افسرده‌تر و ناامیدتر از گذشته در میان پلشتی‌های ایجاد شده بواسطه سوسک و سوسری و موش و گربه، دست و پا می‌زند و روزهای سختی را از سر می‌گذراند.
شیراز که ظاهرش را با آب رنگ و به یاری ساختمان‌های خصوصی‌ساز و پل‌های نورپردازی شده، بزک کرده‌اند، در پشت این پرده واقعیت‌های زیادی دارد، واقعیت‌هایی که باید در کوچه پس کوچه‌های بافت قدیم و شهرک‌هایش جست و جو کرد، واقعیت‌هایی که خواب عمیق مسئولان بهداشت و درمان این دیار، برایش رقم زده‌اند، حضور و فعالیت اتباع بیگانه در مراکز تهیه و طبخ غذا و در آشپزخانه‌هایی که از چشم همه به‌دور است، رعایت نشدن اصول و بهداشت به‌واسطه نبود نظارت کافی بر این مراکز، کم‌توجهی به مسایل زیستی و محیطی ناشی از فعالیت مراکز تولید، تهیه و طبخ غذا، آلودگی‌هایی که به‌واسطه وفور موش و سوسک و گربه در این شهر ایجاد شده و گسترش می‌یابدو….
متاسفانه طی سال‌های اخیر حتی یک گزارش قابل استناد، در خصوص وضعیت و فعالیت‌های بهداشتی انجام شده در شیراز و فارس ارائه و منتشر نشده است.
اجرایی شدن طرح پزشک خانواده که مبنای اصلی آن کاهش میزان مراجعات مردم به پزشک، ارتقا سطح بهداشت خانواده‌ها و پیشگیری از بیماری‌ها و تشخیص به‌موقع و … بود، به بستری برای به‌کارگیری پزشکان عمومی بی‌تجربه و پرداخت پول‌های گزافی (بین ۱۵ تا ۵۰ میلیون ریال در ماه) به این افراد شده و حتی یک کارشناس پیراپزشکی، اعم از پرستاری، مامایی، بهداشت (در تمام زیرگروه‌ها) و … را مشغول به‌کار و منتفع نکرده است.
گفته می شود طی سال‌های اخیر در بسیاری از پست‌های مدیریتی و تصمیم‌ساز، از وجود پزشکان عمومی که در حال گذران طرح نیروی انسانی بوده یا به لحاظ تفکر به نگاه سیاسی مدیران ارشد نزدیک‌تر هستند، استفاده کرده‌اند.
این درحالی است که در تمام جهان برای مدیریت سیستم‌های بهداشتی، از وجود کارشناسان این رشته تخصصی استفاده شده و می‌شود، کارشناسانی که تفکرشان بهداشت محور است.
بزرگترین و اصلی‌ترین آسیب به‌کارگیری پزشک در سمت‌های مدیریتی حوزه بهداشت، نگاه درمان‌محور این گروه و کنار رفتن اصل بهداشت که همواره بر درمان مقدم بوده، است، موضوعی که امروز در کلان‌شهر شیراز و سایر شهرهای استان، به عینه می‌توان دید.
امروز اگر جوی‌های مرکز شهر اندکی تمیز‌تر است، به‌لحاظ توجه بخش بهداشت و ناظران بهداشتی نیست، بلکه تلاش شهرداری‌ها مسیر را هموار کرده است، هرچه سرپوشیده شدن جوی‌ها و کنال‌های انتقال آب‌های سطحی در کنار خیابان‌ها، امکان حضور و رشد انواع و اقسام جانوران موذی و حشرات را افزایش خواهد داد زیرا محیط مناسب و مساعدتر شده و پناه‌گاه امنی برای اینگونه جانوران ایجاد می‌کند، مگر آنکه مسئولان بهداشتی هم تدبیر در خصوص مبارزه برنامه‌ریزی شده با این معضل داشته باشند.
متاسفانه هم‌اینک بخش اعظمی از هزینه‌های انجام شده در حوزه تشخیص و درمان بیماری سل، که یکی از بیماری‌های میکروبی بسیار خطرناک بوده و در بسیاری از نقاط جهان، ریشه کن شده است، صرف اتباع بیگانه می‌شود، زیرا این بیماری در انواع مختلف بیماری سل ریوی، استخوانی و .. عمدتا در میان اتباعی که غیرقانونی و بعضا قانونی وارد کشور می‌شوند، دیده شده و می‌شود.
مسئولان ارشد بهداشت و درمان استان فارس امروز بهداشت را کاملا فراموش کرده‌اند و اگر در مصاحبه‌ها و اخبارشان، مطلبی را در خصوص اقدامات انجام شده، ذکر می‌کنند، عمدتا پوشش دهنده حوزه درمان است، زیرا حوزه درمان، درآمدزا بوده و از طرفی تمام مسئولان و مدیران هم پزشک هستند، پزشکانی که امروز جزو ثروت‌مندان جامعه محسوب می‌شوند و اگرچه تمام تحصیلاتشان را با استفاده از ظرفیت‌ها و امکانات عمومی این کشور و به‌نوعی از محل بیت‌المال، انجام داده و پیش‌برده‌اند،کمتر پیش می آید که به قشر آسیب پذیر جامعه توجه کنند و متاسفانه نگاه بسیاری از مردم به اغلب پزشکان نگاه خوبی نیست که در این نگاه، پزشکان جامعه را سرکیسه می‌کنند تا جیب‌هایشان پر تر شده و در کنار کار طب به دلالی و ساختمان‌سازی‌هایشان هم رونق بخشند!!
بی‌تردید اگر فکر عاجلی برای حل مشکلات بهداشتی کلان‌شهر شیراز و استان فارس نشود، در آینده این مشکلات سلامت جامعه را تهدید خواهد کرد، دانشگاه‌علوم پزشکی و مراکز بهداشتی درمانی، همان قدر که در حوزه درمان مسئول هستند، چندین برابر در حوزه پیشگیری و سلامت، مسئولیت دارند، اکتفا کردن به برگزاری سمینارها و همایش‌هایی با عناوین بهداشتی اما درمان محور، گماردن پزشکان عمومی بر راس تمام حوزه‌های مدیریتی از روابط‌عمومی گرفته تا بهداشت و تنظیم خانواده و …… درمان و مالی و آموزش و … تفکر بسیار اشتباهی است که در آینده تبعاتش بیش از پیش نمود پیدا می‌کند.
کافی است بی‌هیچ پیش‌زمینه‌ای، گروهی از خبرنگاران رسانه‌ها را همین امروز و نه فردا و با ایجاد بستر، به سراغ بسیاری از خیابان‌های شهر برده و وضعیت بهداشت آن را در ابعاد مختلف مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم و بی‌هیچ پیش‌داوری، واقعیت‌ها را به قضاوت بگذاریم.
