پیمان بهادری *
پس از ماهها وسالها مذاکره بی نتیجه حالا ژنو می تواند نقطه آغاز دوباره ای باشد. حضور و افزایش سطح مذاکرات از عراقچی -وندی شرمن به ظریف – کری و حضور لورن فابیوس وزیر خارجه فرانسه در فاصله زمانی ۴۸ ساعته می تواند نشانه پیشرفت مذاکرات و گام بلند هر دو طرف برای انجام توافق نهایی باشد کاری پیچیده و دشوار اما شدنی و ممکن. هر چه تلاش تیم مذاکره کننده ایرانی برای رسیدن به توافق هسته ای بیشتر می شود از این سو طی روزهای آینده فشار مخالفان نیز بیشتر خواهد شد، اما چه کسانی و با چه اهدافی از به نتیجه رسیدن مذاکرات خوشنود نخواهند شد و طیف اصلی مخالفان توافق ایران و ۱+۵ را چه گروههایی تشکیل خواهند داد.
۱-اسراییل و لابی صهیونیسم: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل که طی ماههای گذشته تمام توان و انرژی خود را صرف فعال کردن لابی صهیونیسم برای فشار بر مذاکرهکنندگان آمریکایی جهت شکست مذاکرات و ایجاد بدبینی و تردید نسبت به طرف ایرانی کرده اند روز به روز بر تلاش خود می افزایند. بنیامین نتانیاهو وقتی خبر پیشرفت مذاکرات ژنو را رصد می کند خشمگینانه در صفحه تویتر خود آن را «خطای تاریخی» قلمداد می کند و از آن به عنوان « توافق قرن » یاد می کند. لابی صهیونیسم در کنگره و سنا از هیچ کوششی برای شکست مذاکرات دریغ نخواهد کرد.
سیاست تبدیل ایران از قدرت منطقه ای به کشوری ضعیف و بی تاثیر در معادلات منطقه ای و جهانی را آنها سالهاست که دنبال می کنند.
۲- در میان گروه های مخالف، سازمان مجاهدین (منافقین) این روزها و در آستانه دیدار وزیر امور خارجه ایران و فرانسه با ایجاد اجتماع هواداران خود در کشور فرانسه که یکی از پایگاههای اروپایی آنان است برای تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات تلاش می کنند. برای آنها دولت های روحانی، احمدی نژاد یا خاتمی فرقی نمی کند آنها با کلیت نظام مشکل دارند. رای مردم، انتخابات، منافع ملی، تمامیت کشور در سپهر سیاسی آنها جایگاهی ندارد. فرقه مجاهدین وفادار و قایل به شخص است ،گروهی که می تواند در زمان جنگ تحمیلی علیه ایران و در کنار صدام باشد، امروز نیز برای شکست دیپلماسی ایرانی توسط هر شخص و دولتی که بر سر کار باشد، تلاش می کند.
۳- مخالفان داخلی: «در میان این گروه نیز دیدگاههای متعددی وجود دارد. صادقان این گروه آمریکا ستیزی را جزو ذات انقلاب اسلامی می دانند بر همین اساس است که برخی از آنها ارایه دیگاهی متفاوت از سخنان امام(ره) در رابطه با آمریکا توسط هاشمی را زمینه حمله به دیپلماسی دولت قلمداد می کنند.آنها می گویند آمریکا هیچ وقت دوست ایران نخواهد بود درحالیکه در معادلات سیاست خارجی، هیچ دو کشوری با یکدیگر دوست نخواهند بود بلکه تلاش می کنند تعارضات خود را با تعامل و براساس منافع ملی و بازی برد- برد حل کنند.
گروه دیگری نیز وجود دارد که معتقدند اگر قرار باشد گفت و گویی با آمریکا انجام شود، باید توسط آنها صورت گیرد نه هیچ شخص و دولت دیگری. نمونه آن نامه های خارج از عرف سیاسی و بی پاسخ احمدی نژاد به جرج بوش،آنگلا مرکل، ژاک شیراک، رومانو پرودی، پاپ و تعریف و تمجید های اغراق آمیز حامیان دولت گذشته از آن است.
عده ای نیز شرایط تحریم و شرایط فعلی را پر سود می دانند، آنها که در شرایط تحریم سرمایه های اقتصادی خود شامل ملک، دلار، طلا و… را به چندین برابر افزایش داده اند. کالاهای لوکس و خودروهای آخرین مدل را به جای دارو وکالاهای مورد نیاز با ارزهای دولتی از کشورهای مختلف وارد می کردند. جای واردات مستقیم کالا از کشور های مبدا، کالا را با واسطه و چندین برابر قیمت از کشورهای نه چندان مطرح وارد می کردند.آنها که با جلب حمایتهای مختلف، تلاش می کنند به جای اجناس مرغوب داخلی، گوشت آلوده به رادیو اکتیو از اوکراین و برنج آلوده به سرب، فنول و آرسنیک هندی و پاکستانی و حتا دارو و سرنگ غیر استاندارد چینی را به خورد مردم بدهند و از تبعات آن نیز واهمه ای نداشته باشند.
۴- تندروهای آمریکا: آنها در مجلس نمایندگان و سنا باراک اوباما را تحت فشار قرار می دهند در حالی که اوباما درخواست تعویق ۶۰ روزه اعمال تحریم های جدید علیه ایران را داده است. اعضای تندرو سنا در صدد ارایه لایحه ای برای طرح در کمیته بانکداری این کشور هستند تا توانایی فروش نفت ایران را کاهش دهند یا صفر کنند.آنها معتقدند دیپلماسی اوباما در قبال ایران راه به جایی نخواهد برد. آنها چرخش سیاست خارجی ایران را با دیده تردید می نگرند و منتظر به نتیجه رسیدن گفت و گوها نمی مانند و در جهت فشار بر ایران و افزایش تحریم ها و تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات، تلاش خواهند کرد. دولت اوباما نیز همچون دولت روحانی جدال دو سویه ای را هم برای اطمینان سازی طرف مقابل و هم جلو گیری از فشار تندروها آغاز کرده است. به همین دلیل است که اوباما برای کاهش فشار لابی صهیونیسم ناشی از مذاکره با ایران مجبور می شود سوزان رایس و وندی شرمن را برای ارایه گزارش و توافق احتمالی ایران و ۱+۵ به سراغ سازمانهای یهودی همچون آی پک، کمیته یهودیان آمریکا، لیگ ضد افترا و کنفرانس روسای سازمانهای یهودی بفرستد.
گفت و گوی ایران و ۱+۵ به مرحله حساسی رسیده است. مردان روحانی و دیپلماتهای ایرانی وارد گفت و گو و جدال سخت و سرنوشت سازی با طرف های مقابل شده اند؛ شاید به همین دلیل بود که عراقچی، معاون وزارت امور خارجه ایران در واکنش به نصب پوستر های « صداقت آمریکایی » در تهران گفت : «در زمان جنگ، همه برای دلگرمی رزمندگان تلاش میکردند و هیچکس در خیابانها پوستری نصب نمیکرد که آنها را جور دیگری خطاب کند.»
*مدیر مسئوول روزنامه افسانه
