خبر پارسی – فرزاد صدری – یکی دو دهه است که نام شیراز را با نام گردشگری پزشکی گره زده ایم و البته هنوز تفاوت گردشگری پزشکی با گردشگری سلامت را نمی دانیم!
استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (با استفاده از آب‌های معدنی ، آب و هوا یا مداخلات پزشکی) منجر می‌شود را گردشگری سلامت می خوانند و گردشگری پزشکی زیر شاخه ای از گردشگری سلامت است. درواقع گردشگری پزشکی رایج ترین و حساس ترین زیر شاخه گردشگری سلامت است. این سفر عموما برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی و یا چک آپ سلامت گردشگر در کلینیک‌ها و بیمارستان‌های کشوری با امکانات پزشکی بالا و هزینه‌های درمانی مناسب انجام می‌گیرد و چون به طور مستقیم با جان و سلامت گردشگر مرتبط است، حساس‌ترین نوع گردشگری در بین تمام انواع گردشگری‌ها است.
از شهر شیراز به دلیل وجود مراکز درمانی متعدد و نیز وجود انگشت شمار برخی پزشکان نامی چون دکتر ملک حسینی یا دکتر خدادوست که یکی پدر پیوند کبد در ایران است و دیگری در پیوند قرنیه تخصص دارد به عنوان قطب گردشگری پزشکی کشور یاد می شود و البته خدادوست نه در بیمارستان های شیراز که در بیمارستان های آمریکا قرنیه پیوند می زد اما اصالت شیرازی او تبلیغی برای پزشکی شیراز شده است و معلوم نیست چرا اصالت یاسوجی ملک حسینی به داد پزشکی یاسوج نرسیده است!
این یادداشت البته نه ارتباطی با ملک حسینی دارد و نه ارتباطی با خدادوست اما اگر قرار است شیراز قطب گردشگری پزشکی کشور باشد باید امثال ملک حسینی ها و خدادوست ها در شیراز تکثیر شوند و در شیراز به بیماران رسیدگی کنند. وجود پزشکان متبحر و با تجربه، سابقه علم پزشکی، وجود زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، وجود بیمارستان‌ها و کلینیک‌های استاندارد، تجهیزات پزشکی کامل و به روز، همچنین وجود قوانین و نظارت‌های پزشکی جزو زیرساخت‌های مهم درمانی است که می تواند یک شهر یا یک کشور را مقصد گردشگران پزشکی قرار دهد.
در شهر شیراز فقط به یک نمونه بسنده می کنیم یک به اصطلاح زیر ساخت که نامش بیمارستان شهید فقیهی یا همان سعدی است که قرار است به گردشگران خدمات پزشکی و درمانی ارائه کند.سیستم نوبت دهی این بیمارستان که مثلا یکی از زیر ساخت های شیراز برای گردشگری پزشکی است از سنتی ترین سیستم های نوبت دهی در جهان است و احتمالا مراکز درمانی در آنگولا و اتیوپی در بحث نوبت دهی وضعیت بهتری از بیمارستان شهید فقیهی شیراز دارند!اگر شما فقط بخواهید برای یک متخصص ارولوژی یک نوبت برای معاینه بگیرید باید یک ماه تمام به صورت حضوری وقت بگذارید و در اولین ساعات صبح در صف نوبت گرفتن یک متخصص اورولوژی که فقط هفته ای دو بار بیمار را ویزیت می کند بایستید و در نهایت منشی مربط به شما بگوید اگر می خواهید صددرصد به شما نوبت برسد باید ۴ صبح در صف نوبت بایستید!
تصور کنید شهری مدعی گردشگری پزشکی است و یک گردشگر با نیت درمان به شهر شما وارد شده و قرار است که پزشک مور نظرش او را معاینه و درمان کند.ما مدعی هستیم هزینه ویزیت و درمان در ایران پایین است.اما وقتی گردشگر نه لابی دارد و نه رابطه و پارتی چگونه می تواند راحت نوبت بگیرد؟او باید چندین هفته هزینه هتل و غذا و ایاب ذهاب را بپردازد وآخر سر هم به او بگویند ۴ صبح بیاید برای نوبت؟!دنیا به ما نمی خندد؟ واقعا نوبت دهی به بیماران در بیمارستان ها و مراکز درمانی شیراز که ادعای گردشگری پزشکی را دارد کی قرار است از تکنولوژی روز بهرمند شود و از طریق اینترنت صورت گیرد؟در حال حاضر بخش خصوصی فیلم های روز سینمای ایران را اکران می کند و فروش بلیت فقط از طریق اینترنت صورت می گیرد و شما می توانید در محل کار خود اقدام به تهیه بلیت کنید.حتا نیازی به چاپ بلیت خود را نیز ندارید و می توانید با استفاده از گوشی خود بارکد بلیت خریداری شده را ارائه دهید و به سینما بروید.آیا شهری که مدعی گرشگری پزشکی است نمی تواند شرایطی را فراهم آورد که مثلا گردشگر بوشهری یا اهوازی یا کرمانی یا سیستانی یا حتا قطری و کویتی و…از خانه خود و بدون دغدغه نوبت بگیرد و راس زمان مقرر برای معاینه و ملاقات پزشک در بیمارستان حضور پیدا کند؟
این روزها فضای جلوی بیمارستان سعدی خجالت آورترین نقطه شهر از منظر زیبایی شناسی است!ازدحام بیمارانی که برای نوبت گرفتن و انتظار بیمار پتو و زیرانداز و بشقاب و کاسه و بالش و همه زندگی خود را وسط پیاده رو پهن کرده اند تصویر آورگان جنگی و پناهجویان را به شما می بخشند.این تصاویر، تصاویر زیبایی برای یک شهر با مقصد گردشگری ولو گردشگری پزشکی نیست.
مدیریت دانشگاه علوم پزشکی در همه این سال ها یک مدیریت پایدار بوده و متاسفانه در این “پایداری” کمترین برنامه ای را برای وضعیت بصری محوطه بیرونی بیمارستان شهید فقیهی(سعدی) نداشته و هرروز بر تعداد کاسبان دوره گرد در محوطه بیرونی این بیمارستان اضافه می شود و اگر فرصتی پیدا کنید تا از جلو این بیمارستان رد شوید از واکسی و آدامس فروشی و تاکسی و کپی و قهوه و نسکافه و روزنامه همه و همه کورس گذاشته اند تا به بیماران و همراهان آنها خدمات ارائه کنند! این روزها حتا می توانی “آش شمس”همراه با نان سنگگ سبوس دار را در عقب پراید و در دل پیاده رو مقابل بیمارستان سعدی پیدا کنید تا بیخیال نوبت دهی اینترنتی شوید و برای خوردن آش شمس هم که شده ساعت ۴ صبح ایستادن در صف ویزیت دکتر بیمارستان را تجربه کنید!
نتیجه “پایداری” در مدیریت فقط بساط روضه خوانی در صبح روزهای جمعه نیست و ای کاش معاونت سیاسی امنیتی استانداری نیز امنیت را فقط در کنترل اراذل و اوباش و سارقان مسلح نمی دید که مردم امنیت روانی نیز می خواهند. فاصله بین اتاق معاون امنیتی سیاسی استاندار تا محوطه بیرونی بیمارستان سعدی چند قدم بیشتر نیست و رئیس شورای تامین استان می تواند ضمن صرف آش شمس جلوی این بیمارستان به امنیت روانی شهروندان نیز رسیدگی کند.
گردشگری پزشکی همانگونه که توضیح دادیم حساس ترین زیر شاخه گردشگری سلامت است و با جان و سلامت گردشگر مرتبط است و البته “آش شمس” دوای درمان گردشگری پزشکی نیست.یکی به ما بگویید خاصیت مدیریت ۱۱ ساله چیست؟آیا کمترین توقع از این مدیریت “پایدار” نباید ساماندهی وضعیت نوبت دهی بیمارستان ها و یا ساخت اتاق انتظار همراهان بیمار برای بیمارستان سعدی باشد؟ لطفا “پایداری” نکنید تا چهره شهر زیباتر شود!
