کمالی سروستانی در آئیین گشایش پردیس سینمایی گلستان در شیراز: سینما فرهنگساز است/بهزاد مریدی:کمالی سروستانی شیراز را با سینما آشتی داد+گزارش تصویری
سردبیر
خبر پارسی – دهه کرامت در شیراز بهانه مبارکی شد تا یکسال پس از گشایش سینما فرهنگ در همین دهه سه سالن سینمایی دیگر در قالب پردیس سینمایی گلستان افتتاح شود.
در حالی که سال گذشته سینما فرهنگ شیراز به همت کوروش کمالی سروستانی مدیر کل مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس به انتظار ۴۸ ساله شهروندان شیرازی برای گشایش سالن سینما پایان داده بود، این بار کمالی سروستانی در قامت مدیر مؤسسه فرهنگی و پژوهشی دانشنامه فارس آرزوی شیرازی ها را برای داشتن یک پردیس سینمایی جامه عمل پوشاند و اولین پردیس سینمایی شیراز را با نام گلستان و به صورت دالبی و اچ دی افتتاح کرد.
کمالی سروستانی در آیین گشایش پردیس سینمایی گلستان افتتاح این پردیس سینمایی همزمان با تولد امام رضا (ع) را برای مؤسسه فرهنگی و پژوهشی دانشنامه فارس افتخار بزرگی دانست و گفت:پردیس سینمایی گلستان را با سه سالن مجهز به سیستم دالبی و HD با گنجایش ۳۰۰ صندلی به فراخور فرهنگ و هنر مردمان فرهیخته فرهنگشهر شیراز، افتتاح میکنیم.
وی یادآور شد:نکته قابل توجه آنکه در سال گذشته و همزمان با میلاد امام رضا (ع) افتخار آن را داشتیم که سینما فرهنگ را در مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس به عنوان بخشی از طرح آرشیو ملی هنر ایران افتتاح کنیم و امیدواریم به همّت اهل فرهنگ و مدیران مدبّر، دهۀ کرامت سال آینده، شاهد گشایش پردیسی دیگر در فرهنگشهر شیراز باشیم.
کمالی سروستانی با اشاره به روند شکل گیری سینمای پس از انقلاب گفت: داستان شکل گیری سینمای پس از انقلاب، داستانی است پر از آب چشم؛ بررسی اسناد سالهای نخستین انقلاب،گواه این مدعا و بیانگر نقش تعیینکننده دیدگاههای بنیانگذار جمهوری اسلامی در این زمینه است.
مدیر دانشنامه فارس به نقل قولی از مهرجویی پرداخت و اظهار داشت داریوش مهرجویی در این خصوص در مصاحبهای میگوید: «در شرایطی که در اوایل انقلاب، سینما، موضوع ملعونی بود و مردم، سینماها را آتش میزدند چون میگفتند سینما محل ترویج فساد است، تولید فیلم به صفر رسید و سینماها تعطیل شد. در این وضعیت، تلویزیون بهطور اتفاقی فیلم «گاو» را نشان داد و مرحوم امام (ره) این فیلم را مشاهده کردند و در نطقی گفتند: «ما نمیگوییم سینما اساساً بد است. نظیر فیلم گاو میتواند فیلمی فرهنگی و آموزنده باشد و فکر و روح بیننده را تعالی دهد». این سخن نغز امام، در آن روزگار برای تعیین وضعیت سینمای ایران بسیار تعیینکننده بود.
مدیر دانشنامه فارس اضافه کرد:امام خمینی(ره) سینما را یک دستگاه آموزشی و یکی از مظاهر تمدن میدانستند که باید در خدمت تربیت مردم باشد و جمله معروف ایشان مبنی بر اینکه «ما با سینما مخالف نیستیم، با فحشا مخالفیم»؛ الگویی برای تحول سینمای پس از انقلاب شد. در همین ایام، امام، مجوز اکران فیلم محمد رسولالله (ص) را صادر کردند ؛ این در حالی بود که برخی به دلیل غیرشیعی بودن کارگردان آن، مصطفی عقاد، و اذان بدون «اشهد ان علی ولیالله» بلال در سکانس فتح مکه، نمایش آن را به مصلحت نمیدیدند.
وی افزود:با توجه به این رویکرد امام ، سه تن از سینماگران ایران؛ آقایان فخرالدین انوار، سیدمحمد بهشتی و محمدعلی نجفی با تکیه بر دیدگاههای امام و ملاقات و رایزنی با ایشان در قم، پایههای بنیانگذاری سینمای پس از انقلاب را مستحکم کردند .
کمالی سروستانی ادامه داد:: مقام معظم رهبری نیز در سخنرانیهای گوناگون در جمع سینماگران کشور، هنر سینما را هنر برتر خوانده و فرمودند:« اعتلای سینمای کشور، نیاز محسوسی است و همه باید این حقیقت را دریابند که هنرِ مهم و بسیار برجسته سینما برای کشور، یک نیاز و ضرورت محسوب میشود».
مدیر دانشنامه فارس با اشاره به رشد سینمای ایران در دهه ۶۰ گفت::در دهه ۶۰ ، سینمای ایران تولدی دوباره یافت و همانگونه که روند تولید، مضامین و ساختار فیلمهای ایرانی رو به تعالی رفت، مدیریت سینما نیز با تغییراتی همراه شد. تعدادی از کارگردانان صاحب نام و باسابقه همچون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، سیروس الوند و امیر نادری با ساخت فیلمهای جدید به کار خود ادامه دادند و نسل جدیدی از کارگردانان همچون خسرو سینایی، کیومرث پوراحمد، رسول ملاقلیپور، رسول صدر عاملی، رخشان بنیاعتماد، پوران درخشنده، کیانوش عیاری، تهمینه میلانی، کمال تبریزی، احمدرضا درویش و ابراهیم حاتمیکیا در کنار آنها قرار گرفتند.
کمالی افزود:در دهۀ ۷۰ نسل دوم فیلمسازان پس از انقلاب با اندیشههای جدید رخ نمودند. کارگردانانی چون مجید مجیدی، یدالله صمدی، بهمن قبادی، جعفر پناهی، بهروز افخمی، محمدعلی طالبی و شهرام اسدی که با آثار خود، تحسین مخاطبان عام و خاص را به خود جلب کردند.
وی به روند موفقیت سینمای ایران در دهه ۸۰ اشاره کرد و گفت:در دهۀ ۸۰ اصغر فرهادی، سیدرضا میرکریمی و… با ساخت آثاری تأثیرگذار و جذاب، کیفیت سینمای ایران را ارتقا بخشیدند و به عنوان سفیران فرهنگی ایران در جهان، پرچم جمهوری اسلامی ایران را در جشنوارههای مختلف جهان به اهتزاز درآوردند و بیش از ۲۷۰۰ جایزه جهانی را به نام خود ثبت کردند.
کمالی سروستانی با تاسف از توقف ساخت سالن های سینمایی در نیم قرن اخیر گفت: در دهه گذشته که دوران گذار از سالنهای نمایش از شیوه ۳۵ میلیمتری به دیجیتال است، برخلاف رشد کیفی فیلمسازی، در زمینه سالنهای نمایش که تجلی معنا در بناست، پیشرفت درخوری صورت نگرفته و اگر فرهنگ شهر شیراز را به عنوان مصداق این مفهوم در نظر بگیریم، نزدیک به پنجاه سال است که در این شهر، سینمایی ساخته نشده است.
مدیر دانشنامه فارس همچنین گفت:به روایت مورخان تاریخ ساخت سینما از جمله مسعود مهرابی، شیراز یکی از اولین شهرهای ایران بود که بعد از تهران صاحب تماشاخانه شد. اولین تماشاخانه شیراز در سال ۱۲۹۷ در محله گودعربان ایجاد میشود و منصور صانع در کتاب «شیراز کودکی ما» از متن آگهی منتشر شده در روزنامه فارس در سال ۱۲۹۹ گزارش داده که در آن به افتتاح عنقریب «سینماکافه جنوب» در خیابان جمشیدیان شیراز اشاره شده بود. البته این سینما مربوط به تشکیلات پلیس جنوب ایران بود که در آن زمان در شیراز مستقر بودند.
کمالی سروستانی به تاریخچه ساخت سالن های سینما در شیراز نقبی زد و ادامه داد:ابراهیم گلستان معتقد است که در سال ۱۳۰۷ سینمایی در خیابان داریوش توسط محمدخان هندی افتتاح میشود. در سال ۱۳۰۸ سینما خورشید توسط خانی ربیعزاده تأسیس میشود که دارای دو سالن سرپوشیده و تابستانی بود. بعدها این سینما توسط احمد مشیری و علی شاپوری خریداری میشود و به سینما پارس تغییر نام پیدا میکند. در سال ۱۳۱۰ سینمای دیدهبان در خیابان انوری ساخته میشود که بعدها نامش به سینما مایاک و تاج تغییر میکند و در سال ۱۳۵۰ تعطیل و تخریب میشود.
به اعتقاد مدیر دانشنامه فارس جنگ جهانی دوم و مشکلات اقتصادی و اجتماعی آن دوران، بیست سال ساخت فیلم و سینما را با رکود همراه میکند.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۳۰ سینما تئاتر رکس توسط علی محزون در خیابان داریوش ساخته میشود که بعدها به نام «تختجمشید» به کار خود ادامه میدهد و بالاخره در دهۀ ۶۰ تعطیل میشود. در سال ۱۳۳۱ در چهارراه مشیر یا کَل مشیر سینما پارامونت ساخته میشود که به سینما «دَم کَلی» معروف شد و با تغییر مالکان این سینما به اسامی «دنیا»، «شهرزاد» و «مهتاب» تغییر نام داد، اما همچنان به سینما دَم کَلی معروف ماند تا تعطیل شد.
بنا بر گفته کمالی سروستانی در سالهای ۱۳۳۲ و ۱۳۳۳ سینماهای ایران و پاسارگاد توسط مشیری و شاپوری ساخته و سالن تابستانه سینما پارس با طراحی جدید به عنوان سینما پِرسیا مورد بهرهبرداری قرار گرفت. همچنین در دیماه سال ۱۳۳۹ سینما سعدی به عنوان یکی از لوکسترین سینماهای خاورمیانه در آن روزگار، توسط علیاکبر یاسایی تأسیس شد. در دهه چهل جمشیدیان، سینما پارامونت را در ابتدای خیابان مشیرفاطمی و صلاحالدین امامی سینما پرسپولیس را در خیابان سعدی بنا میکنند.
وی یادآور شد:سینما مترو در خیابان کریمخان زند و سینما کاپری در خیابان لطفعلیخان زند در همین سالها افتتاح میشوند. آخرین و مجهزترین سینمای شیراز به نام آریانا در سال ۱۳۴۸ توسط شاهرخ گلستان در خیابان کریمخان زند ساخته و افتتاح میشود که در سال ۱۳۵۷ در آتش میسوزد و همچنان سوخته میماند.
بنا بر گفته این شخصیت تاثیر گذار فرهنگی در فارس،از آن زمان تاکنون نه تنها سینمایی در شیراز ساخته نشده ، بلکه از ۱۳ سینمای موجود در سال ۱۳۵۷ در شیراز، تنها پنج سینمای: سعدی، ایران، فلسطین، شیراز و پیام به فعالیت مشغولند.
کمالی سروستانی در ادامه یادآور شد:اگرچه در سال ۱۳۹۴ با افتتاح سینما فرهنگ که خوشبختانه با استقبال خوب هنردوستان روبهرو شد، سالن اجتماعات مرکز اسناد و کتابخانه ملی به سینما تبدیل شد، اما اولین سینمای استاندارد و مدرن شیراز که پس از ۴۸ سال از ساخت آخرین سینما در این شهر و پس از ۳۸ سال از پیروزی انقلاب اسلامی ساخته و مورد بهرهبرداری قرار میگیرد، پردیس سینمایی گلستان است که امروز با حضور شما عزیزان گشایش مییابد. مجموعهای که با سرمایهگذاری بخش خصوصی و حمایت معنوی و مادی مؤسسه سینماشهر به مدیریت جناب آقای مسچی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دوستان عزیز و کاردانی چون محسن خباز و علی آذری و طراحی علی سوداگران، مصطفی خادم صادق، و اجرای شرکت رزکو و همکاران دانشنامه فارس به سامان رسیده است.
این شخصیت و فعال فرهنگی بر این باور است که: ساخت فضاها و تأسیسات فرهنگی، ضرورتی است برای افزایش سرانه مصرف تولیدات فرهنگی و شهر شیراز همچنان به پردیسهایی از این دست نیازمند است و امید است با همکاری نهادهای ذیربطی چون استانداری، شهرداری، شورای شهر، ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و همّت بخش خصوصی، هر ساله شاهد ساخت و گشایش مجموعههای فرهنگی در فرهنگ شهر شیراز باشیم.
کمالی سروستانی در پایان، از حضور همۀ هنرمندان ،نویسندگان،اهالی رسانه، ، مدیران و علاقهمندان به هنر سینما برای حضور در آئین گشایش پردیس سینمایی گلستان قدردانی کرد و گف: بر این باورم که حضور شما در این نشست و استقبال مردم از روزهای نخستین شروع کار آزمایشی این مجموعه، به دلیل علاقه و احترام شما به هنر والای سینماست. هنری که با حضورش در جهان، هنر هفتم لقب گرفت و ترکیبی خلاق شد از ادبیات، معماری، هنرهای تجسمی، تئاتر و موسیقی. سینما هنر عصر مدرن است. هنری متکی بر صنعت. سینما زاده همۀ هنرها بوده و در برخی از آثار برتر و مؤثرتر از آنان، امروز فیلم و سینما بخش جداییناپذیر از فرهنگ ملی و جهانی است. سینما صنعت است؛ رسانه است؛ خِرَد است؛ هنر است؛ و فرهنگساز.
همچنین مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، در آئین گشایش پردیس سینمایی گلستان گفت: امروز ۳ هزار صندلی در سینماهای استان قابل استفاده است.
به گزارش خبرنگار مهر، بهزاد مریدی در آیین آغاز به کار آزمایشی پردیس سینمایی گلستان که در سالن شماره یک این سینمای ۲۶۴ نفره برگزار شد، گفت: از مهرماه پارسال که سینما فرهنگ توسط مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس شکل گرفت جرقه های آشتی با سینما در شهر ادب و هنر هم آغاز شد.
وی با اشاره به اینکه در پاییز سال گذشته با راه اندازی سینما هنر و تجربه شیراز روزانه سه نوبت نمایش فیلم به فضای سینمایی افزوده شد، یادآوری کرد: سینما غزل، سینماتک خانه هنر شیراز، سینماتک پیرسوک و اکنون پردیس سینمایی گلستان تحقق یک رویاست که در کمتر از یکسال شاهد آن هستیم.
این مقام فرهنگی استان فارس با بیان اینکه در شهرستان ها نیز نهضت راه اندازی سالن های سینما رونق گرفته، افزود: در کازرون با راه اندازی سینما مردانی این روند ادامه یافت و امروز سینما مهر آباده در کنار سالن های سینمای گراش و فسا اتفاقات نیکویی است که آغاز شده است.
مریدی مجموعه خیرساز منیری لارستان را هم با امکان ۴ سالن سینما از دیگر اقدامهای اخیر عنوان کرد.
وی از راه اندازی ۲ سالن سینمای دیگر در شهر شیراز به همت بخش خصوصی خبر داد و گفت: در آینده نزدیک سالن های منوچهری و چمران در بلوار شهید چمران شیراز آغاز بکار خواهد کرد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با ارزشمند توصیف کردن پروژه «سینما سلام»، اظهار کرد: این برنامه موجب این شد که سینما به فضاهای عمومی و پارکها انتقال یابد تا عموم مردم از این هنر بی بهره نباشند.
گفتنی است: پردیس سینمایی گلستان، با امکان ۳ سالن سینمایی ۲۱۰ نفره، ۲۴ نفره و ۴۰ نفره نخستین پردیس سینمایی شیراز است که توسط دانشنامه فارس با مشارکت موسسه سینما شهر راه اندازی شد.