پس از انقلاب، زنان فارس در حاشیه قدرت

بر اساس یافته های یک پژوهش و مروراسامی والیان واستانداران فارس از انقلاب مشروطه ۱۲۸۵ تا بهمن ۱۳۵۷، به فهرستی منجر می شود که تنها شامل نام مردان است . توجه به سابقه‌ی زندگی و مسیر شغلی‌شان ما را به شبکه‌های ارتباطی و منابع قدرتی می‌رساند که در اختیارزنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعهنبوده است.
تحصیلات عالی، ثروت، جایگاه خانوادگی در حاکمیت ونگاه سنتی به این مقوله ، حمایت و رابطه با صاحبان قدرت در کنار عدم حساسیت و موانع شرعی بر سر راه رشد و پیشرفت مردان، از منابع قدرتی‌ست که به طور انحصاری در دست گروهی خاص قرار داشته است.
پس از انقلاب ۱۳۵۷ تا به امروز نیز با فهرست مردانه‌ استانداران در تاریخ این استان مواجه‌ایم (نام این استانداران در جدول پیوست به متن آمده است). هر چند نبود تحقیقات مستقل و معتبر سبب شده تا منابع بررسی عمل‌کرد این چهارده استاندار به سختی در دسترس باشد. اینکه استانداران با چه ساز و کاری انتخاب شده‌اند و عمل‌کردشان چه‌گونه بوده، امری‌ست که قطعا باید پژوهشگران به آن توجه کنند.
آن‌چه واضح به نظر می رسد، این که هم‌چنان منابع قدرتی که به صورت انحصاری در دست گروهی خاص که به تمامی دربرگیرنده‌ی مردان است، سبب شده تا شمایلی جنسیتزده در فضای سیاسی و اجرایی اداره‌ی استان حاکم باشد.
به هر روی، به حاشیه رانده شدن زنان در جریان قدرت‌نمایی‌ها و منفعت‌جویی‌های نظام مردسالار در طول تاریخ گاه ناامیدی‌هایی را برای آن‌ها که دغدغه‌ی رفع تبعیض و رسیدن به برابری را دارند، به وجود آورده و می‌آورد، اما اینک لازم است به این بدیهیات برساخته به دیده‌ی انتقادی بنگریم. هدف از این نوشته‌ی کوتاه نه اعتراض برای کسب قدرت بل‌که امکانی برای به چالش کشیدنِ منابع قدرتی‌‌ست که تماما در اختیار مردان بوده و هست؛ منابعی که به پشتوانه‌ی توجیهات شرایط سیاسی-اجتماعی و گاه شرعی، چنین وضعیتی را امری بدیهی و غیر قابل تغییر می‌داند.
و حتا هماکنون که از سوی فعالان اجتماعی – سیاسی هوادار دولت تدبیر و امید فهرستهایی از اسامی افراد شایسته برای مناصب مدیریتی پیشنهاد میشود، مشخصا در استان فارس، نام هیچ زنی به عنوان استاندار مطرح نشده است. گویا این امر چنان بدیهی تلقی شده و در بارهی نبود هیچ زنی که بتواند بالاترین مقام اجرایی استان را عهدهدار شود، میان این فعالان اتفاق نظر وجود دارد که اصلا محلی برای بحث نیست و به طور طبیعی، اعتراض به این امر هم بیمعنی میشود.
چنین شرایطی با ایجاد بستری برای رشد قابلیت‌هاوامکان شکوفایی توانمندی‌های فردی، هم‌چنین با اتکا به نقش و جایگاه تشکل‌های مدنی و احزاب قدرتمند قابل تغییر است، چندان که امروز با حضور موفق زنان در جایگاه‌های مختلف درستی این ادعا ثابت شده است.

صورت اسامی استانداران فارس بعد از انقلاب اسلامی

سردبیر

See author's posts